Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 32

samruni við EB. Því ætti
aðstaða okkar til að fylgjast
með og marka stefnu í
þessum málum að vera
góð um þessar mundir.
Sú upplýsingaöflun, sem
| nú er í gangi hefur þegar
leitttil þess, að fyrir liggur
að gera þarf ýmsar
breytingar hér innanlands í
frjálsræðisátt. Það verður
að gerast, ef
atvinnuvegirnir eiga að
standa af sér þær
breytingar, sem munu
eiga sér stað í hinum
fjölmörgu málaflokkum.
Ekki hvað síst skyldum við
I staldra við og skoða mjög
náið hvernig málin þróast
hvað varðar
S fjármagnsflutninga, búsetu
og atvinnurétt. Sér í lagi
verðum við að tryggja rétt
okkar til fiskveiða og ganga
vendilega frá öllu er varðar
1 orkuréttindin. íslenskir
orkubrunnar eru og verða
einstakir fyrir Evrópu, því
virkjun þeirra er án
mengunar eða hættu á
kjarnorkuslysi. Verðgildi
þeirra verður því æ meira
og æ eftirsóknarverðara er
I að nýta slíka orku.
Þróun þessara mála er
ótrúlega hröð og því brýnt,
I að við höldum vel á
spöðunum. Minna má á
fund utanríkisráðherra
I EFTA-ríkjanna og EB í lok
þessa árs. Þau verkefni,
sem snúa að okkur og
§ verðuraðtakaföstum
tökum eru mörg. Hvað
atvinnuvegina varðar er æ
mikilvægara, að létt verði á
hömlulajusri miðstýringu
ríkisins og gengið í átt til
meira frjálsræðis í
peninga- og
efnahagsmálum. Hætta
verður að halda uppi
fölskum atvinnurekstri
með gjafafé úr opinberum
sjóðum.
KVENNA-
LISTINN
ICvennalistakonur telja
aðild íslendinga að
Efnahagsbandalagi Evrópu
ekki komatil greina. Hins
vegar er áríðandi að
fylgjast mjög vel með
þróun mála og búa sig sem
best undir þær breytingar,
sem óhjákvæmilega fylgja
sameinuðum markaði
EB-landanna.
Þennan sameiginlega
markað sjá ýmsir fyrir sér
sem paradís
stórfyrirtækjanna og
verðugt mótvægi við
Bandaríkin og Japan.
Jafnframt óttast margir, að
smáríki eins og ísland
standi höllum fæti í
viðskiptum við slíkan risa,
sem hugsanlega setji upp
hindranirtil varnareigin
markaði. Sjálfsagt er að
vera vel á verði gagnvart
öllu slíku, en ekki er síður
ástæða til að gera sér grein
fyrir kostum kerfisins og
nýta þá. Sem dæmi má
nefna, að samræmdir
staðlar og samræmdar
kröfur aðildarlandanna
geta augljóslega orðið til
mikils hagræðis og brýnt
að fylgjast vel með þróun
þeirra þátta.
Islendingar hafa nú þegar
mikil viðskipti við EB-
löndin og ekki ástæða til að
ætla annað en að svo verði
áfram. Þessi viðskipti þarf
að treysta og efna til nýrra,
en um leið er skynsamlegt
að leggja aukna áherslu á
viðskipti við markaðssvæði
Bandaríkjanna og Japans
og e.t.v. fleiri.
Sjávarútvegurinn er og
verður undirstaða
viðskipta íslendinga við
aðrarþjóðirog bæði í þeirri
grein og flestum öðrum er
aðaltrompið lítt mengað
umhverfi, sem verður æ
dýrmætara í hrakandi
heimi iðnaðarmengunar
og ofnýtingarauðlinda. Á
þessu sviði standa
íslendingar vel að vígi,
hvert svo sem viðskiptum
er beint. Ómengaðar
afurðir úr hreinu umhverfi
er það sem leggja ber
höfuðáherslu á. í því felast
styrkur og möguleikar
íslenskrar framleiðslu.
Svarið við spurningu
tímaritsins er því í stuttu
máli þríþætt:
Islendingar þurfa að
fylgjast vel með
undirbúningi innri
markaðar EB og hagnýta
sér þá kosti, sem hann
hefur, en einblína ekki á
gallana.
Heir verða jafnframt að
efla viðskipti við önnur
markaðssvæði, einkum
Bandaríkin og Japan.
Og síðast en ekki síst
þarf að leggja mjög aukna
áherslu á sérstöðu lands
og þjóðar, sem fyrst og
fremst er fólgin í hreinu
umhverfi.
Rétt er svo að minna á og
undirstrika, að atvinnulífið
er ekkert einkamál
fyrirtækjanna og
stjórnenda þeirra, heldur
ekkert síður starfsfólksins.
Umræðan hefur að alltof
litlu leyti snúist um þau
áhrif sem sameinaður
markaður
bandalagslandanna hefur
óhjákvæmilega á aðstæður
og kjör hins vinnandi
manns. Aðstæður og kjör
eru nú gjörólík í löndunum
og augljós aðstöðumunur
hinna stærri og ríkari
annars vegar og fátækari
jaðarríkja hins vegar. Mörg
vandamál eru algjörlega
óleyst varðandi félagsleg
réttindi svo sem
lífeyrismál, tryggingamál,
atvinnuréttindi, vandamál
innflytjenda o.s.frv.
Þá er nauðsynlegt að
leggja sérstaka áherslu á
stöðu kvenna, þegar um
þessi mál erfjallað. Staða
þeirra er að flestu leyti
veikari en karla og verður
enn veikari í heimi
stórfyrirtækja og
auðhringa, þar sem margt
bendir til þess, að
félagsleg réttindi verði
afgangsstærð.