Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 21

Staðlar og skipuleg
gæðastjórnun
JÓHANNES
ÞORSTEINS-
SON,
RITARI
STADLA-
RÁDS
ÍSLANDS:
„Viö megum ekki líta á
staðal sem einhvers konar
nauðungarstjórnun á því
hvað við megum gera og
hvernig við megum gera
það.
Það þarf að líta svo á að
staðallinn sé leið til þess að
sá maður sem á að vinna
tiltekið verk fái réttar
upplýsingar og viðmiðanir
um það hvernig hluturinn á
að farafrá honum.
Staðlar fjalla um það
hvernig eigi að koma í veg
fyrir ákveðin vandamál
varðandi hönnun, hráefni,
framleiðslu, uppsetningu
og notkun. Sem slíkir eru
þeir settir okkur til þæginda
og hagsbóta“, sagði
Jóhannes Þorsteinsson,
ritari Staðlaráðs íslands, í
viðtali við Tímarit
iðnaðarmanna.
— Hvað er staðall?
„Það er mögulegt að
svara þessu þannig að
svarið nái yfir alla staðla",
sagði Jóhannes. „Það ertil
skilgreining á því hvað
staðall er, en hún er hluti af
staðli sem er alþjóðlegur og
evrópskurog gjörsamlega
óskiljanlegur á upphöfnu
stofnanamáli.
Það er grundvallaratriði að
staðall er alltaf lausn á
einhverjum vanda.
Vandamál þetta er á
afmörkuðu sviði og það
kemur oft upp.
Annað meginatriði er að
lausnin sem staðallinn
felur í sér erfundin í
sameiningu. Það er
enginn sem segir öðrum
fyrir verkum í þessu þetta
er gert eftir ákveðnu ferli
og í því er mikið lýðræði.
Þá mætti bæta við að
staðlar eru notaðir í
samningum um verk og
vöru. Ef fylgt er staðli telst
framleiðandi, seljandi eða
sá sem vinnur verk hafa
sýnt af sér ábyrgð. Hann
hefur þá leitað lausnar
sem ertalin góð að bestu
manna yfirsýn og því
skilað traustu verki eða
vöru.“
— Hverjareru
helstu tegundir
staðla?
„Þær tegundir staðla
sem helstar eru í notkun
nú og verða í framtíðinni
eru eftirfarandi:
Staðlar um skil á vöru eða
þjónustu, stundum með
ákvæðum um prófanir.
— Margirhafa
andúð á stöðlum og
vilja ekki nota þá.
Af hverju?
„Eg kannast ekki við
beina grundaða andúð.
Það sem menn hafa haft út
á staðla að setja er að þeir
negli niður aðferðir við
framleiðslu og aðra vinnu.
Þeim finnst verið að setja
sér skorður, finnst staðlar
takmarkasig. Staðlaraf því
tagi eru vissulega til, það
er staðlar sem kveða á um
hvernig skuli vinna
ákveðna hluti. Þeir eru þó
ekki settir lengur nema þar
sem um er að ræða
vanþróaðan iðnað eða
verkkunnáttu og þar er
þeirra líka þörf. “
Staðlar sem lýsa
hráefnum, efnisstaðlar.
Staðlarsem lýsa kröfum
um álagsþol.
Hönnunarstaðlar.
Mælingastaðlar,
teiknitákn,
stærðarsamræming og
fleira.
Staðlar sem lýsa hvaða
kröfur skuli gerðar um
stjórn á framleiðslu. Þar er
um að ræða
gæðakerfastaðla -
svonefnda ISO 9ooo
staðla. “
Þessir síðastnefndu eru
mjög mikilvægir og í
21