Vikan - 09.04.1970, Blaðsíða 12

0—H rO
sem þó var lítið gert úr velgengni
hennar. Johannes V. Jensen lýsti
fegurð hennar á skáldlegan hátt og
Georg Brandes kallaði hana eyrar-
rós. Broby-Johansen segir frá því
þegar hann á tuttugasta áratugnum
fór til að sjá kvikmyndina „Bak við
grímu gleðinnar", þá hafi hann fyr-
irfram verið á móti Astu Nielsen,
hélt því fram að hún væri óþolandi
og duttlungafull, en hann var alger-
lega búinn að skipta um skoðun,
þegar hann kom út, hann var yfir
sig hrifinn af leik hennar, sem var
allt annað en uppgerð og látalæti.
Ovenjulegir listamenn eru oft á-
sakaðir um duttlunga, sérstaklega í
litlum þjóðfélögum. Það er því ekk-
ert undarleat að leikkona eins oa
Franska skáldið Apollinaire skrif-
aði einu sinni um Astu Nielsen, þeg-
ar hún stóð á tindi frægðar sinnar:
„Hún er allt! Hún er vitrun drykkju-
mannsins, draumar hins einmana,
hún er eins og hamingjusöm smá-
mey, sem hefir hugmynd um hluti,
svo viðkvæma og blygðunarsama, að
aldrei kemur orð um þá fram á var-
ir hennar. Hún er eins og japönsku
stúlkurnar á trékistum Utamaros.
Þegar hatur gneistar í augum Astu
Nielsen, kreppum við hnefana, en
þegar hún opnar augun, Ijóma þau
eins og stjörnur". Þetta eru ekki
smámunir, og þess utan eru þessi
orð dómur um listamann, sem stund-
ar listgrein, sem þá hafði ekki hlot-
ið viðurkenningu, nefnilega kvik-
myndirnar. Þannig hefir kvikmynda-
stjörnu ekki verið lýst, hvorki fyrr
eða síðar. En það var heldur ekki
venjuleg kvikmyndastjarna, sem ver-
ið var að tala um.
En Asta Nielsen var heldur ekki
nein venjuleg ,,diva", eins og kvik-
myndastjörnurnar voru kallaðar á
unglingsárum kvikmyndanna.
Hún var og er ennþá, 88 ára
gömul, mikill persónuleiki. Hún er
mjög greind og hugsun hennar frjó
og skýr. Hún var aldrei tízkufyrir-
brigði, því síður tákn, eins og nú-
tíma kynbombur eru oft. Það var
engin tilviljun að hún höfðaði mest
til mikilla listamanna og skálda.
Það var heldur engin tilviljun að
Apollinaire skrifaði þetta sem er
skráð hér, eftir að hann sá kvikmynd
hennar „Hyldýpið", í litlu kvik-
myndahúsi í París árið 1910.
Hann sagði þá að töframáttur
hennar hefði fylgt sér, eftir að hann
kom út úr kvikmyndahúsinu,
„skuggi hennar hvíldi yfir París".
Eftir það var hún lofsung-
in af fjöida listamanna, jafnvel í
heimalandi sínu, Danmörku, þar
Ásta Nielsen, sem nú er orðin 88 ára, ásamt elelnmanni sínum, A. Chr. Theede, en hann er kunnur forngrlpasall.
Asta iék í hverri kvikmyndinni á fætur annarri hin ólíkustu hiutverk, sem hún gerði öllum góð skil og sumum svo vel, að ennþá er £ minnum haft.
12 VIKAN 15 tbl