Menntamál - 01.04.1961, Blaðsíða 22
12
MENNTAMÁL
staddir. Beztu málfræðingar eru ekki lengur bundnir á
klafa málhreinsunarinnar, heldur geta fylgt þeim leið-
um er hlutlaus þekking bendir þeim á. í bókmenntum og
listum er þröngsýn íhaldsstefna í gervi menningarverndar
á undanhaldi. En í þjóðmálum eru frjálsar umræður enn
af skornum skammti. Til skamms tíma var ógjörningur
að komast að sannleikanum um einföldustu stjórnmálaat-
burði með því að lesa dagblöðin, og enn er það síður en
svo hægðarleikur, ef stjórnmálaflokkum þykir nokkuð í
húfi. Þeim, sem bezt vita, þorum við ekki að treysta, ef
þeir ræða þau þjóðfélagsmál, sem þjóðin skiptist í flokka
um. Ef til vill erum við enn svo skammt komnir í þessum
greinum, að engan mann megi missa frá dægurbarátt-
unni. Við erum þá sárfátækir í miðri menningarauðlegð
okkar.
Hér kem ég þá aftur að upphafi máls míns. Stúdentum
ber sérstök skylda til að annast það þjóðþrifastarf, að
halda uppi frjálsum umræðum um allt það, sem snertir
skilning okkar og þekkingu á sjálfum okkur — frjálsum
og óháðum umræðum, ekki aðeins skipulögðum kappræð-
um forsvarsmanna tiltekinna viðhorfa, þó slíkar kapp-
ræður kunni að vera örvandi og skemmtilegar. Stúdent-
um ber að skapa leikvöll frjálsrar hugsunar, þeim ber að
manna hann, og þeim ber að kenna almenningi þær leik-
reglur, sem til þess þarf, að fylgjast með leiknum og taka
þátt í honum.
Við eigum líftóruna undir athöfn og framkvæmd. Gæf-
una eigum við sem einstaklingar og þjóð undir sjálfsþekk-
ingu, sjálfsgagnrýni, sjálfstrausti og guðs náð.