Menntamál - 01.04.1961, Side 80

70
MENNTAMÁL
Of margir áhugasamir fjölgáfaðir karlar og konur telja
þau ekki sérlega mikilvæg, og það færi betur, að slíkt við-
horf breyttist.
En það er líka mikilvægt, að náttúruvísindamenn og
hugvísindamenn ræðist við. Þrátt fyrir þá skoðun, sem
vaxið hefur með okkur líkt og krabbamein, að náttúru-
vísindamenn og hugvísindamenn geti ekki ræðzt við,
trúi ég því, að þeir komist í engan vanda, ef þeir leit-
ast ærlega við að spjalla saman, að þeir muni komast að
raun um, að þeir glíma við mörg sömu viðfangsefnin, og
báðum er það ávinningur að ræða þau.
Sú trú hefur einnig fest rætur, að þekking nútímans
sé hverjum manni ofviða. Þó er þessi trú bláber móðgun
við mannlegan anda, því að öll þekking er í mannlegum
anda, mannlegur andi skapaði hana. Það hefur ekki þekkzt
fyrr en á okkar dögum, að hvarflað væri frá þeirri trú, að
sérhver maður gæti vitað nokkuð um alla hluti. Ég trúi
því enn, að slíkt sé unnt með nokkrum hagnýtum hætti.
Það væri dásamlegt, ef við gætum varpað frá okkur þeirri
sannfæringu, að veröldin sé orðin flestum okkar óskiljan-
anleg. Við skulum hætta að staglast á því, að vonlaust sé
að fylgjast með þekkingunni. Hver veit, nema þá kæmu
enn fram miklir menn. Mig grunar að rekja megi hinn
átakanlega skort á miklum mönnum á okkar dögum til
þverrandi trúar á það, að mannsandinn geti látið til sín
taka á öllum þeim sviðum, sem hann hefur farið um.
Fátt gæfusamlegra gæti fallið næstu kynslóð í skaut,
fátt myndi gera fleiri einstaklinga hamingjusamari, bæði
eina sér og samfélagslega, en endurhvarf til þeirrar trú-
ar, að allir menn, hvernig sem þeir eru og hve mikið sem
þeir vita, geti hverir sagt öðrum nokkuð.
Þýtt úr NEA Journal, maí 1960.
Mark van Doren er fyrrverandi kennari í enskum bókmenntum við
Columibaháskólann.
Dr. J.