Æskan - 01.11.1968, Blaðsíða 44

m .■ «% *»4** ■&' æ ‘au-í'

.1 f ?Sfr

Til sögustaða
á þotuöld
Peir Emil og Þorkell höfðu skemmt sér við að spila
á glymskrattann, og saddur og sæll eftir góðar
veitingar liélt hópurinn af stað. Útsýnið var dýrð-
legt, þar sem ekið var hiíðina niður í dalinn. Á botni
dalsins glitraði á lang't stöðuvatn, en hliðarnar akurlendi
langt upp eftir. Siðan tók skógurinn við. Þetta var reglu-
legt ævintýraferðalag og drengirnir höfðu orð á, að miltið
vildu þeir óska, að meiri skógur væri á ísiandi. Tryggvi,
bilstjórinn þeirra, spurði, hvort ekki væri hægt að planta
út skógi og þeir ferðafélagarnir sögðu frá skógrækt á ís-
landi og góðum hlut, er Norðmenn ættu þar að.
Þorlcell var eiginlega dálítið hissa á því að sjá aðeins
rauðar kýr þarna í dölunum. Heima á íslandi voru kýrnar
alla vega litar. Sumar gráar, aðrar, svartar og sumar skjöld-
óttar. En þarna voru kýrnar eingöngu rauðar og Emil tók
undir, að þetta væri furðulegt. Gunnvör, sem sat hjá
Tryggva, sagði piltunum ýmislegt um það, sem fyrir augu
bar, og þeir sáu, að Sveinn hafði tekið upp blýant og blað
og var farinn að punkta hjá sér hitt og þetta um ferðina.
Þau voru komin langleiðina meðfram vatninu og nú lá
vegurinn upp á við á ný. Tryggvi ók hratt þótt vegurinn
væri mjór og surns staðar liolóttur og nú hafði Þorkell
fengið ósk sina uppfyllta að komast á malarveg.
Útbreitt landakort af Suður-Noregi leiddi þá i allan
sannleik um hvert og hvar þeir fóru og Tryggvi benti þeim
á afleggjara eða hálfgerðan eyðiveg, sem stytti leiðina að
mun. Bjálkahús í hiíðunuin vöktu atliygli þeirra og brátt
har einkennilegan fugl fyrir augu. Hann var líkur hrafni,
en var þó ekki hrafn og siðar upplýstist að þarna var
kráka á ferðinni. Upp úr einu stafbúri við veginn óx
tré. Það þótti þeim Emil og Þorkeli einkennileg sjón. Þeir
spurðu, hvort tréð hefði verið gróðursett þarna, en Gunn-
vör sagði, að sennilega hefði fræ fokið i þekjuna, sem var
úr torfi, endur fyrir löngu og tréð síðan fengið að vaxa
óáreitt. Þeir sáu lika sögunarmyllu, sem stóð við lítinn
læk, en hún var ekki lengur starfrækt og virtist í hálf-
gerðri niðurníðslu.
Þeir voru á leið upp á Þelamörk og þar upp frá á
veitingahúsinu Vasstulan skyldi stanzað næst. Það var
lærdómsrikt að virða fyrir sér gróðurbeltin. Neðst i döl-
unum uxu barrtré og hvers kyns annar gróður. Síðan tók
við birki er hærra dró en einnig birkið hvarf, cr þeir komu
upp í um 1000 m hæð. Þar tók við gisið kjarr og síðan
gras og mosi. Þarna upp frá var landslagið hreint ekki
ólíkt því, sem er víða heima á íslandi.
Smáhús á víð og dreif vöktu athygli drengjanna og
Gunnvör sagði þeim frá þvi, hve margir Norðmenn byggðu
sér smáhýsi uppi á fjöllum. Þessi smáliýsi eða „Hyttur“,
eins og Norðmenn kalia þau, eru svo notuð sem skíða-
skálar á vetrum og sem sumarbústaðir á sumrin. Það var
fremur svalt þarna upp frá, þótt sólin skini í lieiði, en
inni í bílnum var heitt og notalcgt og ferðafélagarnir
nutu ferðarinnar í ríkum mæli. Það var annars einkenni-
legt með Þelamörkina fannst þeim. Sennilega drægi hún
nafn af því, að þarna væri þeli í jörðu lengi fram eftir,
þó kannski þiðnaði um hásumarið. Svo var líka til Þela-
mörk á íslandi, en hvorlii Þorkell né Emil Iiöfðu komið
þangað. Vegurinn lá nú i 1000 m hæð og framundan var
víðáttumikil slétta, sjálf Þelamörkin.
Og áfram var ferðinni haldið. Tryggvi ók eins og hann
ætti lifið að leysa og þeir ferðafélagarnir voru steinhættir
að verða hissa á kröppum beygjum og þessum mikla lirað-
akstri á mjóum vegum. Þeir höfðu samt orð á því, að
sennilega þættu íslenzkum bílstjórum þessir vegir nokkuð
mjóir. Þeir mundu tæplega hætta sér svona utarlega á
brúnina. En allt fór þetta vel og Tryggvi sýndi miltla
leikni í akstrinum. Hann var starfsmaður Aftenposten og
ferðaðist mikið á vegum blaðsins. Og ferðafélagarnir nutu
dásamlegs útsýnis. Allt var þetta nýtt og framandi. Með-
fram Tungselvan fram hjá Dagali niður í Skurdalen og
þaðan sem lcið liggur í áttina til Geilo.
Þeir Emil og Þorkell sáu undarlega hauga utan i fjöll-
unum á nokkrum stöðum. Gunnvör sagði þeim, að á þess-
um slóðum stæðu yfir miklar vatnsvirkjunarframkvæmdir.
Mörgum litlum ám er veitt saman, að nokkru með jarð-
göngum. Síðan verður byggð stór vatnsaflsrafstöð. Haug-
arnir, sem þeir sáu utan í fjöllunum voru uppgröftur úr
jarðgöngunum. ,
Brátt sást yfir til bæjarins Geilo. Þetta er mikill ferða-
mannabær með gistiliúsum og verzlunum og ]rarna stanzar
járnbrautin, sem gengur milli Bergen og Oslóar. Þau fóru
út úr bílnum og svipuðust um. Tryggvi ákvað að þarna
ýrði stanzað i 15 minútur og drengirnir fóru og litu i búð-
arglugga. Þeir skoðuðu veiðistengur og ýmsan útileguút-
búnað, sem nóg virtist af i verzluninni, enda er umhverfi
Geilo nijög vinsælt af ferðamönnum. Eftir að haldið var af
stað á ný, lá vegurinn upp með á, sem féll í smáfossum,
og þau sáu hvar járnbrautarteinarnir voru samsíða vegin-
um á kafla. Því næst tók við langt stöðuvatn og síðan
járnbrautarstöðin Haugastöl. Við enda vatnsins var beygt
til suðurs og nú var leiðin upp í móti svo um munaði. Allt
til þessa hafði verið heitt í bilnum, en cftir því sem hærra
dró kólnaði, og þau heyrðu í veðurfréttum að von væri á
kaldara veðri á hálendinu. í fréttunum sagði lika frá mjög
slæmu veðri á Bretlandseyjum.
*------------------------------------------------------------------------*
472
it