Valsblaðið - 01.05.1986, Blaðsíða 60

Þórður Þorkelsson
mál þetta en engin ákvörðun tekin í
málinu.”
Þannig hljóðar hin fyrsta bókun um
þetta merkilega mál félagsins. Kemur
þetta síðan fyrir 3 næstu stjórnarfundi og
á fundinum 8. maí er endanlega gengið
frá málinu sem markaði svo stórkostleg
tímamót í sögu félagsins. Þar segir orðrétt:
„Fyrir fundinum lá kaupsamningur
um kaup á landinu Hliðarendi við
Öskjuhlíð. Var það samþykkt að
samningurinn skyldi undirskrifaður
á morgun 9. maí 1939.”
mestur hluti landsins var tún en allt
landið var 5,1 ha. að stærð. Kaupverðið
var 30.000 kr. og skyldi borga út 5.000 kr.
I þá daga voru þetta miklar upphæðir fyrir
fátækt félag með nærri tóman sjóð. Til
þess að standa f skilum með útborgunina
var horfið að því að gefa út 50 kr. skulda-
bréf og bjargaðist það, en þó tókst ekki að
greiða stimpilgjöld fyrr en nokkru síðar.
Kaupsamning gerði félagið við frú
Jóneyju Guðmundsdóttur, en annar aðili
mun hafa sóst eftir landinu á sama tíma.
Um þetta segir Ólafur Sigurðsson í grein
um Hlíðarenda 20 ára:
„Hafði frú Jóney tekið miklu á'st-
fóstri við staðinn þau ár sem hún
bjó þar með manni sínum, fyrr-
verandi alþingismanni Guðjóni
Guðlaugssyni og fjölskyldu þeirra.
Vildi hún heldur selja Val eignina í
þeirri trú að Valur mundi hlú að
staðnum, rækta hann og prýða,
frekar en eigendi er ræki þar bú.
Skuldum vér Valsmenn minningu
þessarar mætu konu, að koma
þessari hugsjón hennar í fram-
kvæmd hið fyrsta.”
Um það leyti sem kaupin voru gerð
kom fram nokkur gagnrýni á það að ekki
skyldi boðað til almenns fundar til að
ræða þetta stóra mál, en stjórnin ákvæði
það ein, þar sem um svo háar fjárskuld-
bindingar væri að ræða. Til umræðu á
félagsfundum kemur þetta ekki nema á
aðalfundinum 1941, þar sem rödd kom
fram um það að ekki hefðu verið nógu vel
athugaðir möguleikar á vallargerð á
landinu og eins, að hús væru ekki I eins
góðu ásigkomulagi og ætlað hefði verið.
Að umræðum loknum var einróma sam-
þykkt tillaga um að „athuga verðmæti
eignarinnar og framtíðarmöguleika
hennar.” „í seinni tíð hefur verið gert
heldur mikið úr þessari gagnrýni og meira
en efni standa til.”
Hér lýkur tilvitnunum í áðurnefnt 50
ára afmælisblað Vals.
Um leið og kaupin á Hliðarenda voru
gerð var gerður leigumáli á landi og
húsum til næstu 5 ára sem stóð undir
afborgunum, en ekkert fé var aflögu til
frekari framkvæmda fyrst um sinn. Þegar
samið var um leiguna, var undanskilinn
um 1 ha. til æfinga fyrir félagsmenn, sem
kom sér vel því æfingasvæðið við Öskju-
hlíð varð brátt ónothæft vegna flugvall-
arins.
Framkvæmdir
Á þeim tfma sem Hlíðarendakaupin
voru gerð, rikir kreppuástand í þjóðfé-
laginu og peningavelta lítil og því lítið um
framkvæmdir yfirleitt. Á stríðsárunum
verður gerbreyting hér á, næg atvinna og
aukin peningavelta og auknar fram-
kvæmdir. Þetta verður til þess að leigu-
samningnum er sagt upp 1944 og jafn-
framt samþykkir stjórn félagsins að stofna
til bílahappdrættis og hlutaveltu sem gáfu
félaginu 100.000 kr. í hagnað. Þessar vel
heppnuðu fjáraflanir urðu til þess að hafist
var handa um framkvæmdir. Landinu
fylgdu auk íbúðarhúss, stórt fjós og hlaða.
Fjósinu var breytt í bað og búningsklefa
og hlöðunni í félagsheimili, en það var
formlega tekið í notkun árið 1948. Varan-
legur samastaður fyrir félagið var stað-
reynd, að vísu bráðabirgðavöllur, en
búningsklefar, böð og félagsheimili, sem
gjörbreyttu allri starfsemi félagsins.
Langþráður áfangi hafði orðið að veru-
leika.
Það var ekkert lát á framkvæmdum
þótt félagsheimili væri tilbúið. Á sama ári
var hafist handa um vallargerð og var
malarvöllur vígður í september 1949.
Strax á næsta ári hófst undirbúningur að
grasvallargerð. Árið 1953 var hann tekinn
í notkun og þar með hafði sá draumur
rætst að æfingar fóru fram á grasi.
Það var á árunum um 1930 að hand-
knattleikur kemur til sögunnar í Val, í
litlum mæli til að byrja með, en áhuginn
fyrir leiknum jókst smátt og smátt og árið
1940 eignast Valur fyrstu íslandsmeist-
arana. Æfingar fóru fram á ýmsum
stöðum f bænum, í litlum sölum, sem
voru alls ófullnægjandi, en aðstaðan
breyttist til muna, þegar Hálogaland kom
til sögunnar eftir stríðslok. En það var ekki
að skapi Valsmanna að vera ánægðir með
þessa aðstöðu. Það var svo snemma árs
1953 að ákvörðun var tekin um undir-
búning að smíði íþróttahúss. Töluverðar
deilur urðu í félaginu um stærð hússins,
því sumir vildu byggja hús að gólffleti
20 x 40 m auk áhorfendasvæða og bún-
ingsklefa. Opinberir aðilar vildu ekki
fallast á þá stærð og varð niðurstaðan sú
að ráðist var í byggingu húss 16x32 m
auk baða og búningsherbergja, en með
því var tryggt að opinberir styrkir fengust
og réði það úrslitum um stærð hússins.
Húsið varð fokhelt á árinu 1955 og varð
þá nokkurt hlé á framkvæmdum vegna
fjárskorts og það leigt Hitaveitu Reykja-
víkur fyrir geymslu. Þannig stóð til ársins
1958 að hafist var handa á ný og um
haustið það ár var húsið tekið formlega í
notkun.
Frá því Hlíðarendi var keyptur 1939 við
erfiðar aðstæður fjárhagslega og fram til
ársins 1959 eða á 20 ára tímabili höfðu átt
sér stað stórkostlegar framkvæmdir að
Hlíðarenda eins og drepið er á hér að
framan. Einnig verður að hafa í huga að
samtímis var ýmislegt annað gert, svo sem
girðing svæðisins, gróðursetning trjáa og
snyrting á svæðinu til að gera það vistiegt
og aðlaðandi. Einnig hófst bygging skíða-
skála í landi Kolviðarhóls í Sleggjubeins-
dal og þar með voru skíðin komin á dag-
skrá.
/Výjar framkuæmdir
Það þarf engan að undra að hlé yrði á
framkvæmdum um tíma, en félagið
60 VALSBLAÐIÐ