Heimir - 01.07.1910, Side 17
HEIMIR
257
Um aldur bókarinnar vita menn ekkert meö vissu. Flest
viröist benda á, að hún sé frá því seint á þriðju öld f. K. Aö
hun sé frá því fyrir herleiðinguna er nú ekki álit neinna annara
en þeirra, sem vilja halda fast viö öll munnmæli kyrkjunnar.
Bókin var mjög snemma tengd viö nafn Salómós, vegna þess aö
hann var álitinn aö hafa veriö sá vitrasti Israelskonungur, en í
raun og veru er hún öllsömun til oröin hérumbil 700 árum eftir
hans daga.
Hvaö innihaldi bókarinnar viövíkur erekki hægt aö segja,að
hún tlytji nokkrar rækilega úthugsaöar kenningar, heldur skyn-
samlegar og heilbrigöar áminningar, sem eiu sagöar í vel völdum
og stundurn ail-bitru n oröu n. A5 vísu er kaflinn irn spekina til-
raun til aö gera grein fyrir á heimspekislegan hitt hvaö spekin,
hin hæsta vizka, sem mennirnir geti náö sé, og hvernig hún sé
í heiminn komin; og hefir sá kafli talsvert af skáldlegu háfieygi.
Eftirtektarvert er hvernig heimskunni er lýst. Hún verður
mönnunum alstaöar til ílls, og heimskinginn er öllum hvimleiö-
ur.
‘•Varir hinna vitru dreifa út þekkingu,
en hjarta heimskingjanna er rangsnúiö”.
“Þótt þú steyttir afglapann í mortéli
meö stauti innan' um grjón,
þá •nundi fíflska hans ekki viö hann skilja”.
Ekkiersíöur kjarnyrt þaö sem sagt er uni letina og aöra ó-
kosti mannana svo sem þrasgirni og sviksemi.
“Latur maöur dýfir hendinni ofan í skálina,
en honum verður þungt um
aö bera hana aftur upp aö munninum”.
“Sífeldur þakleki í rigningartíð
og þrasgjörn kona er hvaö ööru líkt”.
Sætt er svikabrauöiö, en eftir á
fyllist munnurinn möl”.
Sú skoðun aö alt ranglæti sé heimska, og aö vitur maöur
geri ávalt þaö sem rétt er, er sett fram hvaö eftir annaö meö
mismunandi orðum og samlíkingum. Þessi skoöun var algeng
í heimspeki Grikkja, og paöan bafa höfundar bókarinnar aö lík-