Heimir - 01.07.1910, Page 29
HEIMIR
269
kastar neinu af sínum varanlegu kosturn og hæfileikum á glæ,
til aö öðlast þaö sem er skammvint og lítils viröi, hann ratar
vcginti, hann veit altaf hvert hann á aö stefna, honum getur
aldrei skjátlast.
Guðleg áhrif
Ektxb James G. Townsend D. D.
Framh.
Ert. d. ekki eitthvaö rneira en ósjáifráöar hreyfingar í því,
aö finna óræktaö blóm eöa fjórblaðaðan smára; í því, aö byggja
dómkyrkjunna í Mílan eöa að mála Venusarmyndina í Vatíkan-
inu; í því, aö stýra gufuskipi yfir veglaust hafiö? Hvaö er það
í pennahreyfingunum, sem orsakar mismun skáldskapar Og leir-
buröar? I töluöum oröum mismun, öfga og sannra frásagna?
Er ekki forréttur persónuleikans, tilgangurinn, markmiöiö, skil-
ningurinn algerlega fráskilinn öllum ósjálfráöráöum hreyfingum?
Það má vera, eins og vísindi nútímans viröast gera ráö fyrir,
að heimurinn í heild sinni sé hvorki siðferðis—né ósiöferöislegur,
hafi enga meðvitund um rétt eöa rangt, færist ekki nær neinu
takmarki, íllu eöa góöu, en það útilokar ekki manninn frá að
vera siðferöis—eöa ósiöferðislegan, með meðvitund umgottogílt.
Maðurinn getur látið jöröina framleiða blóm eöa íllgresi, án
nokkurs uppihalds ósjálfráðra laga. Ef hin náttúrlega rás við-
buröanna hallast ekki að neinni sérstakri hlið, þá getur maðurinn
neytt hana til þess; ef hún miðar ekki að neinu góðu mark-
rniði, þá getur maöurinn látið hana gera það. Eg meina auð-
vitað, á þeim stöðum, þar sem hann sjálfur er.
Ef nú mannlegar hvatir og mannleg leiöbeining bætist ofan
á og blandast saman viö rás viöburðanna, án nokkui-s uppihalds
eöa hindrunar hinna stórkostlegu náttúrulega, eins og ég hefi, að
ég held, fyllilega sýnt fram á, gæti þá ekki samskonar viðaukning