Heimir - 01.07.1910, Side 34

274
H E I M I R
haffii iðrast sendi Jahve dómara, leiötoga, sem frelsaði þjóðina.
Þjóöin hlýddi þá jahve og tilbaö hxnn á ineöan dón.arinn
liföi, en þegar hann var fallinn frá sökk hún altaf niöur í hjá-
guðadýrkun og óhlýöni aftur, og var refsaö og frelsuö úr höndum
óvinanna enn ú ný. Fráhvarf, hegning, iörun, frelsun og frá-
hvarl aftur er hringferö viöburöanna, samkvæint skilningi deuter-
ónómiska útgefandans á sögunni. Uingeröin, sem hann setur
hverja sögu í, erhin sama upp aftur og aftur, Tilgangur hans er
aö sýna, aö á ineöan fólkið tilbaö Jahve naut þaö velgengni og
friðar, en undir eins og það fór aö tilbiöja aöra guöi var þaö
undirokaö af öörum þjóöum.
Þetta er nákvæmlega sama skoöunin og skilningurinn á
sögunni og sá sem kemur í Ijós í fimtu bók Móse (deuteronomium,
hin önnur lög) og sem varö til á síöari hluta sjöundu aldar f. K.
þá myndaðist allsterk umbótahreyfing á stjórnarárum Jósía
nokkru fyrir 620.
Deuterónómiska útgáfan byrjar með 2 kap. 6 versi- Þaö
sem á undan ertilheyrir aö réttu lagi ekki bókinni sjálfri, heldur
hefir að líkindum verið bætt við hana síðar. I fyrsta kap. er í
stuttu máli sagt frá sigurvinningum hinna 12 kynkvísla. Sömu-
leiöis er sagt frá því, að hinir upprunalegu íbúar landsins hafi
haldið áfram aö dvelja í því með Israelsinönnuin. Deuter-
ónómiski formálinn byrjar með 2, 6. I honutn er líklega tvær
lýsingar af ástandinu í Israel að finna. Tvær orsakir eru gefnar,
hvers vegna Jahve rak ekki hina eldri íbúa landsins úr landinu.
Önnur sú, aö hann hafi látiö þá vera til að kenna Israelstnönn-
um hernaðaríþrótt, hin, aö þeir heföu veriö skildir eftir til að
reyna Israelsmenn. Sami höfundurinn heföi varla gefiö þessar
tvær ástæöur, né sett fram hugmynd sína um þýöingu sömu
sögulegu viöburöanna tvisvar.
Sögurnar, sem fylgja forrnálanum, kap. 3, 7—16, 31 eru
hinar verulegu dómarasögur. I sögunum af Barak og Gídeon
eru tvær mismunandi frásagnir, en viðburðirnir þeir sömu; í
öðrum, eins og í sögunni af Ehúö er all-gagnoröa og ljósa frá-
sögu að finna. Sagan af fyrsta dómaranum Otníel sýnir aðeins
aðferð deuterónómiska útgefandans, og má því vel vera aö hún