Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1916, Blaðsíða 43

IÐUNN]
Sólin og Sirius.
243
undan, eins og sýndist i upphafi, annað Ijósið til
hægri handar við skipið, þegar það fer fram hjá, og
liitt á vinstri liönd.
Ef vér þá ætluni oss að uppgötva hreyfingu sól-
kerfisins, þá verðum vér, eins og farþegarnir á skip-
inu, að horfa á hluti, sem ekki eru í neinu sam-
bandi við sólkeríi vort, lil þess að fræðast um lireyf-
ingu sjálfra vor af hreyfingu þeirri, sem sýnist vera
á þeim. Þessir sólkerli voru óháðu hlutir, sem vér
verðum að horfa á, eru sólsljörnurnar. Við hverju
eigum vér, með þeim sein leiðarljósum, að búast, ef
sólkerfi vort er í raun og veru á hreylingu? Munið
eflir, að þegar skipið fór að nálgast höfnina, greidd-
nst vitaljósin smátt og smátt í sundur til liægri og
Vmstri handar. En stjörnufræðingurinn hefir líka
leiðarljós, sem hann getur hjálpast við lil að athuga
siglingu hins mikla drómundar, sólkeríis vors, og
þessi ljós sýna brautina, sein hann berst eftir. Ef
sólkerfi vort væri í hreyfingu, yrðum vér að búast
v*ð, að sjá stjörnurnar vera smátt og smátt að greið-
ast í sundur frá þeim depli á himninum, sem hreyf-
lng vor stefnir á. í’etla er líka einmitt það sem vér
sjaum. Stjörnurnar í stjörnumerkjunum eru smátt og
smátt að greiðast í sundur frá miðdepli í stjörnu-
nierkinu Hörpunni, og af því ráðum vér, að það sé
a Hörpuna, sem sólkeríi vort stefnir.
í*að er einn mjög vandasamur erliðleiki á úrlausn
þessarar spurningar, og liann er hreyfing sólstjarn-
amia. Allar eru þær á hreyfingu. En þessar hreyf-
lngar, sem vér verðum varir við á stjörnunum, eru
H’enns konar: sumpart eru þær sannar hreyfingar,
e,gin hreyfingar, svo að stjarnan sé í raun og veru
d las, sumpart hreyfingar, sem að eins sýnast svo, en
eru ekki hreyfingar í raun og veru, að eins sjónhverf-
lngar. Fyrri hreyfingarnar eru hjá stjörnunum sjálf-
Uni, en hinum valda hreyfingar sólarinnar, sem vér