Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1916, Page 56
156
Ágúsl H. Bjarnason:
IIÐUNN
enn, sem er anðsær vinningur? Og liví þá ekki
að stíga öll þau spor samhuga og samlaka, er miða
til almennrar hagsældar og auðlegðar? Vér erum
þegar komnir vei á veg með að uppfylla annað skil-
yrðið fyrir þjóðþrifum vorum — almenna veimegun.
En mikið er þó enn eftir. Og betur má, ef duga skal.
Þá er þriðja skilyrðið, — ráðvendnin. Um það
vildi ég heizt ekki þurfa að tala. IJar erum vér stj'zt
á veg komnir. Og þó er þetta sá þjóðarkosturinn,
sem er lang-nauðsynlegastur hverri þjóð, ef hún
vill verða mikil og góð og standasl samkepnina
meðal þjóðanna.
All viðskiftalíf meðal þjóðanna livílir á ráðvendni
og áreiðanleik, og framtíðarheill hverrar þjóðar í við-
ureign hennar við aðrar þjóðir hvílir aðallega á þessu
tvennu, að vanda sem hezt vöru sína og standa i
skilum. En hvernig er ástatt fyrir oss í þessu efni?
Höfum vér lil skamms tíma vandað svo vel vöru
vora, að hún hafi þolað samkepnina á erlendum
marköðum? Nauinasl. En nú er þetla líka að lagasl.
Bændur eru nú farnir að sjá sinn eiginn hag í því að
búa kjötið og smjörið sem hezl úr garði. Og sam-
vizkusemi eins einasta manns — fyrsta fiskimats-
mannsins okkar — er það aðallega að þakka, að nú
er komið svo golt orð á ísl. saltfisk, að liann er í
hæstu verði erlendis og lang-eflirspurðust vara af
því tæi.
En hvernig er með skilvísina? Þar verður hver að
svara fyrir sig. En öllu leiðari vilnisburð fyrir oss
sem þjóð hefi ég naumast lesið en nokkrar línur,
sem ég las í erlendu almanaki 1911. J?að var almenn
viðvörun til þarlendra manna um að eiga engin við-
skifti við íslendinga, því að þeir væru bæði — svik-
ulir og preltvísir!
Sé þelta satt, og ef vér þá ekki bætum úr því liið
allra hráðasla, þá er þar með kveðinn upp dauða-