Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1917, Blaðsíða 43

IÐUNN1
Vinnan.
233-
öll rit sín. Síðustu ár æfi sinnar reit hann endurminningar
(Reminiscences, 1881). Carlyle liatar alt, sem er svikið, logið
og sýkt, en vill fá menn til að aga sjálfa sig og siða og
lifa og deyja eins og lietjur, eins og hermenn hins góða
guðs. Hann trúir á guð og forsjónina, en kreddulaust og
umbúðalaust. Pektu sjálfan þig, aga sjálfan þig, hertu upp
hugann, lifðu karlmannlega og gerðu gott! Þetta er inn-
takið úr siðalærdómi hans. Stíll Carlyle’s og ritháttur er
ákaflega sérkennilegur og andagiftin mikil. Verður hann
naumast stældur og sizt á islenzku; en þó mun nú reynt
að gei'a hér ofurlitið sýnishorn af því helzta og bezta, er
hann hefir hugsað og ritað. Pýðingin er lausleg og ekki
rígbundin við enska textann. Fremur reynt að ná andan-
um en orðunum.]
I3að er einhver göfgi, einhver helgi yíir vinnunni,
sem ekki verður af henni máð. Ávalt er einhver von
um þann mann, sem vinnur verk sitt vel og dyggi-
lega, hversu andlega þröngsýnn sem hann kann að
vera og enda þótt hann sé gleyminn á hina æðri
köllun sína. í iðjuleysinu einu saman býr algert von-
leysi. Iðjusemin og löngunin til {>ess að ljúka ætl-
unarverki sínu llytur manninn ávalt nær og nær
takmarki sjálfs hans, nær hinni eðlilegu tilhögun og
tilgangi náttúrunnar, sem er sannleikur.
Síðasta fagnaðarerindið í heimi þessum hljóðar
þannig: — Kynn þér starf þitt og vinn það vel! —
Áður þótti það öllu nauðsynlegra að kynnast sjálf-
um sér. En er ekki þessi lítilfjörlega sjálfsvera þín
búin að kvelja þig nægilega? Auk þess liygg ég, að
þú munir aldrei geta kynst sjálfum þér til grunna.
IJað er ekki þitt meðfæri að þekkja sjálfan þig út í
æsar, því að einslaklingseðlið er órannsakanlegt. En
af verkum þínum getur þú kynst sjálfum þér nokkuð.
Og vittu, að þú getur unnið. Vinn eins og jötunní
IJá velur þú þér hið betra lilutskiflið.
Ekkert er eins markvert eins og verkin mannanna,
starf þeirra og strit. Ryðja þeir ekki skógana og rista