Kirkjuritið - 01.01.1943, Blaðsíða 20
14
Gísli Brynjólfsson:
Jan.-Febr.
milli fátæktar og bjargálna berst fórnfúsri baráttu fyrir
efnahagslegu sjálfstæði og stjórnarfarslegu frelsi. Nei,
nú erum við sú einstæða þjóð, sem mitt í hörmungum
og vitfirringu, kúgun og kvöl heillar heimsstyrjaldar
býr við allsnægtir, spinnur silki og' græðir gull á tá og
fingri. Og þá er spurningin þessi: Höfum við lært þann
leyndardóm að sitja við þetta nægtaborð? Erum við
vfirleitt nokkru nær hinu rétta nú lieldur en forfeður
okkar voru áður i því að búa við hinn rýra kost? Ég
efast mikið um, að svo sé. Eru sjúkdómseinkennin ekki
mörg og alvarleg í okkar litla þjóðfélagi? Hafa stétta-
deilurnar nokkru sinni verið hatrammari? Hafa pólitísk-
ar erjur nokkru sinni verið beiskari? Hefur öfugstreym-
ið í atvinnulífi og félagsliáttum nokkru sinni verið hrað-
fleygara að ólánsins ósi? E. t. v. er þetta svartsýni um
of. En lesið landsmálablöðin og hlustið á pólitísku leið-
togana. „Upplausn“, „ófarnaður“, „öfugstreymi“, „nið-
urlæging“ eru orð, sem oft koma fyrir í þeim hugvekj-
um og prédikunum.
En hver er orsökin? Er hún ekki fyrst og' fremst sú,
að við berum enga óeigingjarna livöt í brjósti, enga
sameiginlega hugsjón, sem tengir okkur saman, engin
hugðamál, sem þjóðin er fús til að fórna stríðsgróðan-
um fyrir. Þar sem hugsjónir deyja, gengur þjóðin á
glapstigu. Hversvegna er sú braut svo hættuleg? Það er
af því að þeir, sem hana ganga, verða aldrei samtaka
menn, sem stefna að sama marki, heldur sundraðir
einstaldingar. Þar sem liver berst fyrir sínum sérliags-
munum, þar sem efnahagsleg velgengni og vaxandi auð-
ur er tekinn í þjónustu eigingjarnra hvata, þar koma
árekstrar og hrindingar í veg fvrir alla lieilbrigða og
skvnsamlega sambúð fólksins. Þegar engin hugsjón get-
ur hafið fólkið yfir andlaust dægurþras og tengl það
saman, þá er óáran komin í mennina, þá er þjóðin illa
stödd, sundruð, veik og ósamþykk — því að