Kirkjuritið - 01.01.1943, Blaðsíða 61
Kirkjuritið.
Hvar eru mörkin?
55
Próf. Ásmundur veit eins vel og ég, að ártöl hinna fornu
Hebrea, fyrir tíma Abrahams, t. d. Metúsalems, áttu ekki að
takna aldursár þeirra sjálfra, heldur ættleggs þeirra, svo að ég
tel enga ástæðu til að dvelja við þetta frekar, enda hygg ég að
kvert barn á íslandi viti þetta nú þegar og láti það þvi ekki
Slepja sér sýn.
Að ég efaðist um ábyggileika sögunnar um Sargon I. Akkaðs-
konung 2800 f. Kr. er það, að á þessum árum, 3000—2500 árum
k Kr. er kunnugt um Urgur frá Ur-mugheir konung i Babýlon
°8 Dungi son lians og Kudurmabuk frá Larsam-Sankereli, sem
allir eru frá þessum timum, en Sargon er ekki nefndur meðal
þeirra i þvi riti, sem ég hefi að byggja á, en máske hafa nýjari
uPplýsingar, eftir 1900, leitt eittlivað nýtt í ijós, sem ég ekki
veit um, svo að um það get ég ekki deilt; en ekki get ég neitað því,
að mér er erfitt að trúa því, að frásögnin um Sargon þenna, —
að honum liafi verið bjargað úr vatninu — sé sú sama og sú,
sem sögð var um Móse, og enn tortryggari er ég þó um það, að
saga þessi liafi verið skráð þar austur i Babýlon um 2800 f. Kr.
En hvað sem söguna um Sargon liður, j)á er sagan um Móse
ekki komin neinstaðar austan að, þvi að Biblían skýrir greinilega
irá orsök þess og afleiðing, að Móse var lagður í örkina í sefið
kjá vatninu, og frá þessu er skýrt til þess að útlista j)að, af
kvaða ástæðu Móse var alinn upp í fræðum Egipta og að sið-
um þeirra. Þetta er sýnilega engin þjóðsaga og ber engin merki
eða einkenni þjóðsagna á neinn hátt. Biblían segir, að barninu
kafi verið gefið nafnið Móse vegna ])ess, að hann var dreginn
upp úr vatninu (2. Mós. 2, 10), svo beint liggur við að tengja
hugsunina við herbresku sögnina „masah“, sem það er notað, og
þýðir að „draga upp úr“; eða þá við samdregin tvö koptisk
orð, sem þýða „vatn“ og „frelsaður“, og að þvi hallast Jósefos.
Barn á egipzku hét: „mes“ og „mesu“, og á þvi ekkert skylt
nafninu „Moseh“, eins og það er ritað á hebresku.
Það liggur við, að manni finnist eins og próf. Ásm. vilji telja
flóðið mikla til munnmæla eða þjóðsagna, af því að þess er líka
getið austur í Babýlon, í bókasafni Hammurabis konungs.
Sönnunin fyrir flóðinu mikla er nú orðin svo rækilega sönnuð,
að ekki þýðir lengur að halda fast við þá kenningu, að þetta sé
þjóðsaga ein, eins og svo lengi var haldið fram. Útgröftin i Úr
í Kaldeu sannaði söguna um flóðið mikla, svo að ekki verður
framar á móti mælt. Auk þess er nú fulyrt, að sjálf örkin hans
Kóa sé fundin á fjallinu Ararat, á vatni einu upp við jökulrend-
ur hins eilífa jökuls, sem hvílir þar á háfjöllum ár og síð, og