Kirkjuritið - 01.12.1954, Blaðsíða 35

SÍRA JÓN ÞORLÁKSSON Á BÆGISÁ 457
En nú víkur að því, er séra Jón hafði orðið að láta af
embætti í hið síðara sinn. Þá, um haustið 1773, ræðst
hann aðstoðarmaður að hinu ný-stofnaða prentverki í
Hrappsey, og var talið, að væri að undirlagi dr. Finns
biskups. En þá gerðist margt í senn, sem miklum örlögum
réð í lífi séra Jóns Þorlákssonar.
Eitt af því fyrsta, sem Hrappseyjarprentsmiðjan lét frá
sér fara, er ljóðasafn eftir séra Jón (1774), og urðu þar
kunnust svokölluð Túllinskvæði, þýdd úr dönsku og prent-
aður einnig frumtextinn. Var Túllin þessi norskrar ættar
(Chr. T. 1728—1765) og all-gott skáld. Eru þýðingarnar
víða með snilldarbragði og náðu þegar miklum vinsæld-
um, svo sem hið fræga brúðkaupsljóð „Sjötti Maídagur“
og „Sæförin", sem í dróttkvæðri útlegging séra Jóns er
kröftug drápa, og hefir verið sagt, að minnti sums staðar
á beztu þýðingar séra Matthíasar (Dr. J. Þ.). Hefir þá
skáldið staðið á þrítugu, er þessi fyrsta bók hans var
prentuð, og var algert einsdæmi á þessum tíma.
Meira að segja öndvegisskáld 19. aldar sum sáu varla eftir
sig staf á prenti, hvað þá heldur heila kvæðabók. Slíkt
gerðist ekki fyrr en oft löngu eftir þeirra eigin dag.
Túllinskvæði voru víða lesin og báru skáldhróður séra
Jóns um land allt, auk þess sem lausavísur hans, snjallar
og hnittnar, voru á hvers manns vörum.
Og um þetta leyti, eða haustið 1774, gengur hann að
eiga Margrétu, dóttur Boga Benediktssonar í Hrappsey,
eiganda prentverksins og eins ríkasta bónda við Breiða-
fjörð og raunar í öllu landi. Virðist hann síður en svo
hafa verið andvígur þessum ráðahag dóttur sinnar, og
mun hafa haldið góðri vináttu við séra Jón til dauðadags
(1803). En víst er, að albróðir Margrétar, Benedikt stúdent
í Staðarfelli, var einn mesti ástvinur jafnan séra Jóns, og
skiptust þeir á gjöfum. Sendi Benedikt norður að Bægisá
gersemar úr búum sínum í Breiðafirði, en prestur aftur
ljóðstafi mági sínum og vini.
Þau Margrét reistu bú í Galtardal á Fellsströnd, og
30