Kirkjuritið - 01.12.1954, Side 33

SÍRA JÓN ÞORLÁKSSON Á BÆGISÁ 455
ustu æðsta og voldugasta innlenda embættismannsins,
Magnúsar Gíslasonar, amtmanns á Leirá. Þar hefir ekki
skort vitnisburðinn eða meðmælin, er slíkt var ráðið, því
að margur hefir verið um svo háa tign, ættstórir menn
og frændsterkir. En Jón Þorláksson er valinn. Og þegar
amtmaður deyr, þá nýfluttur að Bessastöðum, þrem árum
seinna, ræðst hinn ungi skrifari umsvifalaust til eftir-
manns hans og tengdasonar, Ólafs Stephensen. Frægð og
frami virðast honum búin á þessari braut. En veraldar-
valdið freistar hans ekki. Hann vinnur hér fyrir brauði
sínu, en ekki til metorða. Draumar hans og þrár snúast
um allt annað. Hann vill verða prestur, eins og forfeður
hans margir, og skáld. Og hann varð það hvort tveggja.
Hann vígist 24 ára gamall í þjónustu kirkjunnar og
fær von bráðar veitingu fyrir allgóðu brauði, Saurbæjar-
þingum í Dölum. Er hann til þess studdur af vinum sínum
og velgjörðai’mönnum, bæði í Skálholti og á Bessastöðum.
Aldrei virtist hamingjan hafa verið honum hliðhollari en
einmitt nú. Hver ósk hans rætist af annarri. En þá dregur
skyndilega ský fyrir sól. Honum er þversynjað ráðahags
við konu, sem hann unni og hafði heitið honum tryggðum.
Hún var heimasæta í Fagradal á Skarðsströnd og hét
Jórunn Brynjólfsdóttir, búin flestum kostum, er konu
mega prýða. En faðir hennar var ríkur, ættstór og drembi-
látur, og hafði ætlað henni allt annað hlutskipti en að
giftast eignalausum presti. Og Brynjólfur í Fagradal var
ósveigjanlegur. Persónutöfrar hins unga, gáfaða og glæsi-
lega manns unnu aldrei á honum. Enda tókst honum að
auðmýkja séra Jón og valda honum og dóttur sinni ævi-
löngum hörmum.
Jórunn varð aldrei manni gefin, en tvo syni eignaðist
hún með unnusta sínum, Jón og Benóný. Dó sá síðarnefndi,
sem þau gáfu þetta táknræna nafn — harmkvælasonur
— í fyrstu barnæsku, en sá eidri á 18. ári, og hafði þá
Árni biskup Þórarinsson veitt honum Hólavist og hálfa
ölmusu vegna órjúfandi vináttu við föður hans. Var það