Kirkjuritið - 01.12.1954, Side 31
SlRA JÓN ÞORLÁKSSON Á BÆGISÁ
453
„Hvert skal eg huga venda?
hvar get eg fundið ró?
glaðværðin er á enda,
öll mín hugsvölun dó;
sál tvist
særist,
sitt hefir yndi misst,
ó, hvað þær undir svíða,
allt horfir nú til kvíða,
allt kringum mig er myrkt,
mitt gleðiljós er byrgt.“
(Móðurminni. Ljóðabók II, 325.)
Þau voru fjögur alsystkinin og eitt þeirra var Páll, er
prestur varð á Þingvöllum og kunnur maður á sinni tíð.
Barn að aldri flutti Jón Þorláksson með foreldrum sín-
Um frá Selárdal. Hafði þá faðir hans, sem að ýmsu leyti
var vel gefinn og all-lærður, orðið að víkja úr embætti
vegna misferlis, sem hjá honum varð í kirkju við tíða-
gerð, og tók ekki brauð aftur, en hafði sýsluvöld og annan
veraldarstarfa á hendi lengi síðan og á ýmsum stöðum.
Hefir rótleysi fjölskyldulífsins, sem af þessu stafaði, vafa-
laust mótað mjög viðkvæman huga Jóns Þorlákssonar á
þessum árum og skilið þar eftir djúp spor. Er það auðsætt
af sumu því, er hann orti ungur og landfleygt varð, eins
og hálfkærings vísum um föður hans og heimilið í Teigi
í Fljótshlíð, þar sem hann mun síðast hafa dvalið í föður-
húsum. En kornungur var hann tekinn í Skálholtsskóla
°g vó sú vist upp margt það, er hann hafði farið á mis
við á ferð og flugi bernskuáranna. Undir handarjaðri
biskupsins, dr. Finns Jónssonar, hins mikla lærdómsmanns,
°g ágætra kennara á þessu fræga menntasetri tók hann
miklum framförum og þroska á skömmum tíma. Lauk
hann stúdentsprófi þegar vorið 1763, eftir þriggja vetra nám
og með bezta vitnisburði. Og þá undir eins eru þau ein-
kenni skýr og áberandi, sem ávallt síðan fylgdu séra Jóni
Þorlákssyni á hverju sem gekk, og skópu honum mesta
lifsgæfu. En það er mannheill hans.