Kirkjuritið - 01.04.1961, Blaðsíða 33
Stiklað á stóru
Séra Jakob Jónsson skrifar eftirtektarverða grein í janúar-
hefti Kirkjuritsins þ. á. Fjallar greinin um afstöðu prests-
ins og samband hans við söfnuðinn fyrr og síðar.
Séra Jakob kemur víða við. Þeim, sem vinveittir eru
kirkju og kristni, fær grein hans margvíslegt og ærið um-
hugsunarefni. Og ég dirfist að telja sjálfan mig í hópi þeirra
manna. Ég hef alla ævi verið með vissum hætti kirkjuvin-
ur og klerka. Kemur þar, að ég ætla, einkum þrennt til.
Mér var í bernsku innrætt lotning fyrir kirkju og kris-
indómi. Það gerði móðir mín blessuð. Hún var trúuð kona,
en frjálslynd og fordómalaus og sannfærður spíritisti.
I annan stað varð mér það fullkomlega ljóst af þeirri litlu
nasasjón, er ég fékk af sögu íslenzkrar þjóðar, að hin and-
lega stétt hefur í aldanna rás verið ein hin þarfasta stétt
þessa litla þjóðfélags, þegar alls er gætt. Þetta er raunar svo
augljóst mál, að eigi þarf hér að færa rök að, þótt tiltæk
séu. Læt ég nægja að benda á þau sannindi, að í hópi presta
og andlegrar stéttar manna hafa á öllum öldum verið ágætis-
nnenn, ósjaldan afburðamenn, er lifað hafa þjóð sinni til
mikillar blessunar og unnið henni ómetanlegt gagn í and-
legum efnum og öðrum. Og svo er óefað enn í dag, sem bet-
ur fer. — Hins er ekki að dyljast, að ég, sveitamaðurinn,
horfi með óblandinni eftirsjá til þeirra daga, þegar prestur
í sveit var allt í senn: andlegur leiðtogi, menningarfrömuður
og sveitarhöfðingi.
Og þá er komið að þriðja atriðinu, sem vafalaust veldur
eigi litlu um það, hvern hug ég ber til kirkju og kristindóms.
í æsku minni sátu í Skagafirði fram tveir höfuðklerkar,
annar austan, hinn vestan Héraðsvatna: séra Björn á Mikla-