Kirkjuritið - 01.01.1962, Blaðsíða 40
34
KIRKJURITIÐ
ii\' hefðu undir hina borgaralegu ungmennavígslu, af því a«V
liún væri stíluð gegn kirkjunni. Þó hefur að minnsta kosti
einn biskup, sem ég frétti um, tekið aftra afstöðu, með því að
liann tel ji ekki rétt af kirkjunni að reka frá sér þá unglinga,
sem vilji í henni vera, og þeir verði að eiga um það við eigin
samvizku, hvort þeir treysti sér til að vera í æskulýðssamtök-
um kommúnista jafnframt. Einnig liefur það komið fyrir, að
biskupar, sem eru opinberir stjórnarandstæðingar, hafa við
ýms tækifæri gefið út yfirlýsingar, sem stjórnarsinnar hafa
talið drengskap í sinn garð, eins og t. d. þegar einn biskup-
inn gaf út bréf, þar sem hann hvatti bændur í biskupsdæm-
inu til þess að duga sem bezt við uppskerustörfin og láta ekki
andstöðu sína koma fram í því að minnka afrakstur landsins.
Af viðtölum mínum við flóttafólkið og sömuleiðis við ýmsa
aðra, lief ég myndað mér þá skoðun, að andstaðan gegn kirkj-
unni lýsi sér aðallega í þessu tvennu, þvingandi áróðri á öll-
um sviðum þjóðfélagsins, og í því að reyna að bægja mönnum
frá því að taka þátt í helgiathöfnum sunnudagsins og öðru,
sem kirkjan hefur með höndum. Reyna með öðrum orðum
að tæma kirkjurnar, því að þar sé lífæð kristilegs samfélags.
Byggja upp þjóðfélag án trúarbragða, — en grundvallað
á heimspeki flokksins. — Þetta er út af fyrir sig ekki kom-
múnistiskt fyrirbæri, því að um alla Evrópu, og þar á meðal
hér á Islandi, hefur allt færst í þá átt, að gera helgidaginn
að ókirkjulegum degi, lokka og laða fólkið frá kirkjunum. Og
fyrir mörgum árum lieyrði ég íslenzkan stjórnmálamann, lýð-
ræðissinnaðan, segja þessi eftirtektarverðu, en hreinskilnu orð:
„Við verðum að játa, að við höfum verið að reyna að byggja
upp þjóðfélag án trúar, og án fastrar siðferðislegrar viðmið-
unar“.* Ég get um þetta hér til þess, að menn sjái atburðina
* Ilír er aft við það, sem á skandínaviskum múlum er nefnt „sekularis-
erinp;“. í því felst, að menning landsins verði meira op meira viðskila við
trúarhrögð og kirkju. Munurinn a baráttu kirkjunnar í lýðræðislöndum og
kommúnistiskum löndum, er sá, að i lýðræðislöndunum striðir kirkjan
við afskiftaleysi menningarforkólfanna og tómlæti valdhafanna, en í kom-
múnistiskum löndum stendur ríkisvaldið á hak við hinn andkristilega áróð-
ur. — Baráttan í kommúnistalöndunmn einkennist einnig af því, að kirkj-
nn lelur pólitiskl einrœói ósamrímanlegt grundvallarhugsun kristindómsins,
samanber grein mína í afmæliskveðju til háskólans, („Vísindin efla alla
dáð“, Reykjavík 1961, hls. 102 n).