Kirkjuritið - 01.09.1976, Side 76
mennri, yfirfærðri merkingu segir það,
að menn í hvers konar neyð þarfnast
hjálpar, en aðrir venjulega ekki. En
svona segir fólk ekki, nema það þurfi
að verja það, sem teljast ber sjálfsagð-
ur hlutur. Þetta er staðfest í samhengi
Matteusarguðspjalls, þar sem Jesús
svarar athugasemdum Fariseanna um,
að hann samneyti tollheimtumönnum
og syndurum. Með þessum orðum ver
Jesús afstöðu sína til þeirra, sem hafa
orðið utangarðs í söfnuði og bæjar-
samfélagi. Syndarar þarfnast fyrirgefn-
ingar og samfélags sér til lífs eins og
sjúkur hjúkrunar, svo einfalt er það.
Samlíkingin: ,,Sjá eg sendi yðureins
og lömb á meðal úlfa“ (Lúk. 10:3),
er mjög Ijós. Orðið samlíking er hér
notað um stutta líkingu, þar sem mynd-
hlið og efnishlið standa hlið við hlið
tengdar með samanburðarlið. Myndin
er úr hjarðlífinu í Palestínu. Með
myndinni er undirstrikað hættuástand,
sem getur leitt til dauða. Efnishliðin er
útsending lærisveinanna til að boða
fagnaðarerindið. Með samlíkingunni er
vakin athygli á áhættunni, sem fylgir
því í þessari veröld að vera í þjónustu
Guðs ríkis. Með hliðsjón af lífi og
starfi Jesú, þar sem hann setur spurn-
ingarmerki við líf sjálfsréttlátra
manna og vekur andúð þeirra, þá eru
þessi orð hans til lærisveinanna skilj-
anleg. Þau eru í samræmi við það, sem
hann segir um sitt eigið hlutskipti
(Matt. 8:20). Starf í þjónustu kærleika
Guðs til manna felur í sér áhættu eigin
lífs.
Þá erum við komin að líkingarorð-
inu: „En hví sér þú flísina í auga
bróður þíns, en tekur ekki eftir bjálk-
anum í auga þínu?“ (Matt. 7:3). Orðið
234
líkingarorð er hér notað um orðasam-
bönd, þar sem eitt orð er sett í stað
annars, sem venjulega hefur allt aðra
merkingu. Myndin af flís í auga hefur
á sér raunveruleika blæ, en ekki mynd-
in af bjálka í auga, sem er mjög ýkt.
mynd. Hið síðara gefur strax til kynna,
að á bak við myndamálið dylst dýpti
merking. Líkingarorðið er byggt á
andstæðum, annars vegar er glögg*
auga, sem sér skaðlegt en smátt hjá
öðrum, en hins vegar blindni á það,
sem er stórt og skaðlegt hjá sjálfum
sér. Þetta er áfellisorð fyrir óheilindi-
Þetta orð minnir á það, þegar Jesús
kallar leiðtoga Fariseanna blinda, sem
leiði blinda. Það gæti bent til þess, að
Jesús hafi sagt þessi orð upprunalega
við Fariseana, en í Matteusarguðspjall'
standa þau í Fjallræðunni, sem er lýs-
ing á siðgæði Guðs ríkis, flutt laari-
sveinum Jesú. En þar sem nákvæmm
í kröfum og dómum gagnvart öðrum er
fyrir hendi í söfnuði lærisveina Krists,
en blindni á eigin bresti er fyrir hendi,
þar eiga þessi orð erindi. Menn þurfa
að játa eigin synd og lúta lífgefandi
náð kærleikans til þess að geta farið
lífgefandi hendi um syndugt líf ann'
arra.
Við látum hér staðar numið. Hér
hefur aðeins verið drepið á nokkur
grundvallaratriði í sambandi við túlk'
un líkingamáls Jesú í Samstofnaguð'
spjöllunum og fáein dæmi tekin tij
lauslegrar skýringar. En af þeim ma
vera Ijóst, að Jesús hefur í líkingamán
sínu ekki síður en í athöfnum viljað
opinbera mönnum lífgefandi kærleika
Guðs til mannanna og sýna, hve sjálf'
sagt er að ganga í þjónustu hans.