Kirkjuritið - 01.09.1976, Blaðsíða 72

Kirkjuritið - 01.09.1976, Blaðsíða 72
um Mustarðskornið. Næsti áfangi í túlkun líkingamáls Jesú, einkum lík- inga og dæmisagna, er bók þýzka guS- fræðingsins Adolfs Julichers, Die Gleichnisreden Jesu (Líkingaræður Jesú), sem út kom í tveimur bindum 1888—1889. Þetta verk hafði grund- vallandi þýðingu fyrir skilning manna á líkingum og dæmisögum Jesú. Adolf Julicher hreinsaði til í stjórnlausri allegórískri túlkun líkinganna og leit- aðist við að rökstyðja þá kenningu, að dæmisögurnar og líkingarnar væru raunverulegar líkingar, en ekki dulmál. Hann taldi, að þriðji þáttur saman- burðarins lægi í einu atriði, venjulega siðferðilegum almennum sannindum. í dæmisögunni um Týnda soninn verð- ur gleði föðurins yfir afturhvarfi son- arins og kærleikinn til hans aðalatrið- ið. Þannig verður aðalatriði dæmisög- unnar um Pundin (Lúk. 19:12—27), að „Laun fái menn aðeins fyrir það, sem þeir hafa unnið," og aðalatriði dæmi- sögunnar um Ferns konar sáðjörð (Mark. 4:2—8) verður, að „það getur fengizt góð uppskera, þrátt fyrir mikla vinnu, sem fer til ónýtis" Mönnum varð skjótt Ijóst, að Julicher hafði að- eins farið hálfa leið, ef svo má að orði komast. Líkingamál Jesú sagði meira og margt annað en almenn siðferðileg sannindi. Enski ritskýrandinn C. H. Dodd vakti athygli á tengslum dæmi- sagna Jesú um Guðs ríki við guðs- ríkisboðun Jesú, þar sem hann hefði boðað, að Guðs ríki væri komið í lífi og starfi Jesú, hinir síðustu tímar væru hafnir, og að það skipti mestu máli að skynja það og taka afstöðu til þess. Bók Dodds um þetta kom út 1935 og heitir The Parables of the Kingdom 230 (Dæmisögur ríkisins). Dodd telur t. d„ að áherzluatriði dæmisögunnar um Ferns konar sáðjörð, og hápunktur hennar sé hin margfalda uppskera. í Ijósi starfs Jesú þá veki hún athygli á því, að hinir síðustu tímar séu komn- ir, þar sem Guð vilji safna mönnum saman í ríki sitt. Dæmisagan feli upp- haflega í sér kall Jesú til þjónustu í Guðs ríki. Dæmisagan um Pundin er að dómi Dodds ekki eingöngu sögð um þau almennu sannindi, að menn, sem hafi andlegar gjafir, auki þær við notkun, en þeir, sem ekki hafa þær, rýrni enn meir, sbr. samhengið í Guð- spjöllunum, heldur að andlegum gjöf- um Guðs geti menn ekki haldið með því að hafa þær aðeins fyrir sjálfa sig, sbr. uppgjör Jesú við andlega leiðtoga þjóðar hans, Fariseana, sem ekki vildu taka áhættu kærleikans til syndarans og skiluðu því Guði engum ávöxtum. Með dæmisögunni hafi Jesús viljað fá slíka leiðtoga til að sjá hegð- un sína í réttu Ijósi. Þriðji áfanginn í rannsókn líkingamáls Jesú er bók þýzka ritskýrandans Joachims Jeremi' as, Die Gleichnisse Jesu (Líkingar Jesú), sem kom fyrst út 1947. Jererní' as byggir á starfi hinna tveggja. Hann leggur áherzlu á samband líkinganna við guðsríkisboðun Jesú, en skírskotar meir til þess, að hjá Jesú sé Guðs ríki í framvexti. Hann tekur til meðferðar megnið af líkingamáli Jesú og skýrir myndirnar í Ijósi lífshátta Palestínn- búa. Jeremías vekur t. d. athygli hvernig stendur á því, að sáðmaðurinn í dæmisögunni um Ferns konar sáð- jörð kastar sæðinu ekki aðeins í 9°^a jörð, heldur einnig á götu, meðal þyrna og á grunna jörð. Það var siður
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Kirkjuritið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.