Nýjar kvöldvökur - 01.07.1933, Blaðsíða 24

118
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
Fnjóskdeela saga.
Eftir Sigurð Bjarnason frá Snæbjarnarstöðum.
56. Frá Eiríki á Steinkirkju og Bessa í Skógum.
Þess er áður getið í sögu þessari, að
Eiríkur á Steinkirkju var einhver mesti
krafta- og röskleikamaður í Fnjóskadal.
Svo stóð á einn vetur, rétt fyrir eða um
aldamótin 1800, að presturinn á Hálsi,
— líklega séra Gunnlaugur, — þurfti
að senda mann vestur að Hólum í
Hjaltadal með peninga og eitthvað fleira.
í þann tíma fór ekki sem bezt orö af
skólasveinum á Hólum; þóttu þeir glens-
miklir og hrekkjóttir við gesti þá, er aö
garði bar, einkum ef það voru vesal-
menni. Voru þeir vanir að bjóða mönn-
um í glímu, og þótti því mjög undir því
komið, að það væru ungir og röskir
menn, sem sendir voru þangað erinda.
Prestur fékk þá Eirík á Steinkirkju til
fararinnar; treysti hann honum bezt
sinna sóknarmanna, því að hann var
bæði einuröargóður og sæmilega glím-
inn. Ekki brást Eiríkur trausti prests,
því að haft var eftir skólasveinum á
Hólum, að Fnjóskdælingur þessi hefði
verið röskvastur allra þeirra manna, som
komið hefðu á staðinn á þeim vetri.
Bessi sonur Eiríks var fæddur 27. dag
febrúarmán. 1804. Hann ólst upp hjá
foreldrum sínum, var þegar á unga aldri
stór og sterkur og hinn mesti víkingur
til vinnu. Þegar hann var fulltíða mað-
ur, vildi hann staðfesta ráð sitt og fá
sér bújörð. Kvæntist hann konu þeirri,
er Margrét hét; var hún bæði sköruleg
og myndarleg og manni sínum samhent
í dugnaði og fyrirhyggju. Bessa lék hug-
ur á að fá Steinkirkju til ábúðar, því að
faðir hans var aldraður orðinn og vildi
hyggja af búsýslu. En Eiríkur átti ann-
an son, sem Guðlaugur hét og langaði
sömuleiðis til að búa á Steinkirkju. Varð
þetta að káppsmáli á milli bræðranna,
en loks kom þeim saman um að láta
gamla manninn ráða því, hvor þeirra
fengi jörðina. Eiríkur gamli lagði þann
úrskurð á málið, að Guðlaugur skyldi
búa eftir sig á Steinkirkju, en Bessi
skyldi leita sér jarðnæðis annarstaðar;
taldi hann óráðlegt, að þeir bræður
byggju í tvíbýli saman, því að þeir væru
báðir svo stórhuga, að það mundi aldrei
blessast. Bessi þóttist bera skarðan hlut
frá borði, því að hann var eldri en Guð-
laugur, en það er gömul landsvenja, að
eldri sonurinn sæti fyrir óðalinu. Fóir
hann þá til Bjarnar í Lundi og bað hann
að útvega sér jarðnæði einhverstaðar í
dalnum, en annarstaðar vildi hann ekki
búa. Björn tók vel erindi Bessa og vildi
gjarna greiða fyrir því, enda var hann
vinur Steinkirkjufólks og hafði mætur á
Bessa fyrir karlmennsku hans og aðra
mannkosti. Svo stóð á um þetta skeið,
að engin jörð var laus í dalnum; leitaðí
hann fyrir sér, en enginn vildi standa
upp fyrir Bessa. Þá tók Björn þa,ð ráð,
að bjóða honum þriðjung af Lundi og
búa þar í tvíbýli við sig, þangað til ein-
hver jörð losnaði í dalnum. Tók Bessi
boði þessu fegins hendi, og flutti að
Lundi og bjó þar í tvö ár; Þá losnuðu
Skógar, svo að hann gat fengið þá jörð,
og þar bjó hann til dauðadags. — Guð-
laugi á Steinkirkju þótti það mjög leitt,
að bróðir hans skyldi vera óánægður og
langaði til að bæta eitthvað úr því. Gaf
hann honum fallegan og duglegan hest,