Sjómannadagsblaðið - 01.06.1982, Síða 79

Pétur Sigurðssoti:
Skattfríðindi
sjómanna
Þeir sem fylgjast með skrifum
og ræðuflutningi talsmanna
helstu atvinnuvega okkar hafa
sjálfsagt veitt því athygli, að oft
hefur verið um lítt eða ódulbúnar
árásir að ræða í hvor annars garð.
Ýmsum framámönnum í ís-
lenskum sjávarútvegi hefur
stundum þótt, sem jöfrar íslensks
iðnaðar hafi ekki kunnað sér hóf í
árásum sínum á útgerðina, sem
hefur m.a. komið fram í tillögum
og fylgni við þær, um að þrengja
hag hennar.
Mörgum þykir þetta furðulegt
þegar þess er gætt að allir at-
vinnuvegir okkar, sem við fram-
leiðslu fást, hafa búið við þröngan
kost þótt fleiri greinar megi sjálf-
sagt telja til.
Samtök iðnrekenda virðast
hafa komið ríkisstjóminni inn á
þessar skoðanir sínar, því fylgdi sú
ákvörðun forsætisráðherra að
setja á stofn nefnd til að kanna
aðstöðumun atvinnuveganna.
Fyrir nokkru síðan barst frá
þessari nefnd skýrsla um niður-
stöður hennar.
Nefndin tók sér sjálf nafnið
„Starfsskilyrðanefnd“, en hún var
skipuð af forsætisráðherra og
verður því af mér kennd við hann.
Ekki ætla ég að drepa efnislega
nema á einn þátt þessarar skýrslu,
um skattfríðindi sjómanna, aðrir
hafa ritað og rætt um hana í heild
og einn, sem gott vit hefur á öllum
meginþáttum þessara mála, hefur
komist að eftirfarandi meginnið-
urstöðu:
Þessi nefnd forsætisráðherra
hefur ekki treyst sér að gera sam-
anburð við sjávarútveg þeirra
landa sem standa í samkeppni við
okkur um markaði. Þó er vitað og
viðurkennt, að sjávarútvegur
sumra þessara landa byggir bein-
línis tilveru sína á aðgerðum
stjómvalda viðkomandi lands og
eru þessar aðgerðir oftast í formi
opinberra styrkja, beinna og
óbeinna. Virðist erfitt að sjá
hvemig nefndin telur sig ná fram
réttum samanburði á starfsskil-
yrðum íslenskra atvinnuvega
öðruvísi en að taka tillit til stöð-
ugrar glímu íslensks sjávarútvegs
um markaði og markaðsverð við
ríkisstyrktan atvinnuveg okkur
ríkari þjóða.
Sumir þeirra sem um hafa
fjallað telja, enda þótt innlendi
samanburðurinn sé eingöngu
notaður, sé staða fiskiðnaðarins
verri en samkeppnisiðnaðar. Öll-
um má vera ljóst, að erfitt er að
gera samanburð milli samkeppn-
isiðnaðar og útgerðar, vegna þess
hve greinamar eru ólíkar og er þá
komið að því, sem nefnd forsætis-
ráðherra telur veigamikinn þátt í
betri starfsskilyrðum útgerðar en
samkeppnisiðnaðar, en það eru
skattfríðindi sjómanna.
Að öllum líkindum hefði ég
ekki hreyft þessu máli hér og nú,
ef ég teldi ekki tímabært að sjó-
menn og samtök þeirra færu að
huga að sér, varðandi þetta mál í
ljósi þess sem þegar er komið
fram. Létu af stétta- og lands-
hlutaríg sín í milli, en snérust til
vamar allir sem einn, þegar sótt er
að sameiginlegum hagsmunum
þeirra eins og nú virðist að stefnt.
Um leið og þetta er sagt eru
hafðar í huga markvissar aðgerðir
af hendi einstakra ráðherra til að
kljúfa samstöðu sjómanna á síð-
astliðnum vetri og brjóta þannig á
bak aftur verkfall þeirra.
Þá hefi ég einnig í huga aðra
aðalfréttina á forsíðu annars að-
almálgagns ríkisstjómarinnar 9.
febrúar sl. á tveggja ára afmæli
hennar, en þar segir m.a. og er
vitnað í framangreinda skýrslu:
„Með afnámi skattfríðinda sjó-
manna mætti lækka tekjuskatt
annarra um 5—6%.“
Og aftur er vitnað í skýrsluna
m.a. það sem hér segir:
„Fjárhagsleg og félagsleg rök
voru færð fyrir lögbindingu þess-
ara frádráttarliða. Þau rök voru
grundvölluð á aðstæðum, sem
síðan hafa breyst í veigamiklum
atriðum. Að athuguðu máli verður
að telja forsendur frádráttanna
hæpnar nú“ (undirstrikun mín).
Það sem kemur fram í þessum
orðum nefndarinnar og víðar í
skýrslu hennar, lýsir vel hversu
fjarlægir nefndarmenn virðast
allri þekkingu á félagslegri þróun
síðustu áratuga, a.m.k. þegar
launþegar viðkomandi saman-
burðarhópa eiga í hlut, því mér
virðist nauðsynlegt að því dæmi sé
einnig stillt upp.
Átakanleg vanþekking er til
staðar á starfsskilyrðum íslenskrar
sjómannastéttar.
Sóknarþungi og afköst þeirra,
sem ryðja eigin heimsmetum svo
oft að ekki telst fréttnæmt lengur,
á erfiðustu og hættulegustu fiski-
miðum heims, verður ekki ein-
göngu þakkað góðum skipum,
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 77