Eimreiðin - 01.10.1924, Blaðsíða 14

326 SAMBAND ÍSLANDS OG DANMERKUR eimREIÐiN
sendimennirnir dönsku og fulltrúar alþingis 4, sem kjörnir
höfðu verið til að semja við þá, urðu sammála um frumvarp
að lögum um samband íslands og Danmerkur. Þetta frumvarp
er síðan samþykt óbreytt í hvoru landinu og fær síðan kon
ungsstaðfestingu 30. nóv. 1918. Komu sambandslögin til fram
kvæmdar þegar daginn eftir, 1. des. 1918. Og er sá daSur
fullveldisdagur Islands.
Með Sambandslögunum viðurkendi Danmörk berum orðum
fullveldi íslands og skuldbatt sig til að tilkynna það erlendum
ríkjum. Engin mál urðu sameiginleg, nema konungurinn. m
samband landanna algert þjóðréttarsamband. Þau eru bmði
jafnrétthá, bæði fullvalda ríki. Konungssambandið er samnmS
um trygt næstu 25 ár, frá 1. des. 1918 til 1. des. 1943. En
þá getur hvort ríkið um sig sagt samningnum upp, og hon
ungssambandið er þá eigi lengur samningum bundið, en S38*1
staðið áfram, ef hvort landið um sig leyfði konungi að hald
konungdómi í hinu. Annars kostar hlyti konungssambandi
einnig að falla niður og ríkin myndi þá skilja.
Það orkar ekki tvímælis, að mestum hluta íslenzku þjóða'
innar þótti góð þau málalok, sem urðu á stjórnardeilu íslend
inga og Dana 1919. Samkvæmt 21. gr. stjórnskipunarlaga
júní 1915 skyldi leggja frumvarp það til sambandslaga íslanós
og Danmerkur, sem áður getur, undir þjóðaratkvæði. Skym1
allir alþingiskjósendur eiga heimilt að greiða um það atkvseön
já eða nei. Úrslit þeirrar atkvæðagreiðslu urðu þau, að urn
12000 greiddu atkvæði með frumvarpinu, en einir 1000 k|OS
endur móti. Munu fá mál hafa hlotið samþykki jafnmik'5
meiri hluta. Og á alþingi greiddu að eins 2 menn atkvmði
móti frumvarpinu, sinn í hvorri deild. Er þetta full sönnun
þess, hversu landslýður var yfirleitt fylgjandi frumvarpinu.
Síðan Sambandslögin komust á hafa að vísu heyrst hér 2
landi raddir um það, að fullveldi landsins væri tildur og PaPP
írsgagn, að það væri íslandi dýrara — og eflaust ábyrgðar
meira —, að vera sjálfstætt ríki en dönsk hjálenda, eins oS
það hafði verið í verki og raun til 1. des. 1918. Og það he
ur ekki heldur skort á óhróður og svívirðingar um þá menu'
sem hér áttu mestan þátt í því, að samningar tókust við Dan’
1918. Þeir hafa sumir verið taldir óalandi og óferjandi a