Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1927, Síða 57

Eimreiðin - 01.07.1927, Síða 57
eimreiðin BARÁTTAN UM OLÍUNA 249 Sáfust upp. En þá kom til sögunnar maður, sem síðan hefur verið mjög við olíu kendur. Það var félítill sveitakaupmaður í Cleveland og hét John Davison Rockefeller. I félagi við olíunema einn stofnaði hann hreinsunarstöð fyrir jarðolíu. Þetta fyrirtæki var á borð við grútarbræðslu- stöð í fyrstu, en árið 1870 var höfuðstóll þess orðinn ein miljón dollara og óx á næstu þremur árum upp í 3J/2 miljón. Félag þetta, Standard Oil Company, gekk árið 1882 inn í nVtt fyrirtæki, The Standard Oil Trust, sem þá var stofnað með 100 miljónum dollara höfuðstól. Félag þetta varð í orði kveðnu að hætta starfsemi sinni tíu árum síðar, en Standard Oil og Rockefeller lifðu áfram og skutu nýjum öngum um allan heim, meðal annars til Islands. Rockefeller gerðist svo voldugur, að löggjafarvald Bandaríkjanna gat engu tauti við hann komið um sinn. Árið 1904 hafði hann eignast um 400 félög og gleypt í sig flest smærri olíufélög Bandaríkjanna, sem hann Iagði undir Standard Oil, og auk þess fjöldann allan af verksmiðjum, járnbrautir, eimskipafélög, banka, vátryggingar- félög og sitthvað fleira. Hann er talinn að eiga 5 milljarða dollara, en aðra eins upphæð hefur hann gefið fyrir sálu sinni til nytsamra fyrirtækja, og eru »Rockefeller Foundation« og *Rockefeller Instifute for Medical Research« merkust þeirra. Rockefeller og sá flokkur stórgróðamanna, sem honum fylgir, er talin áhrifamesta fjármálaklíka heimsins, þegar frá er talinn Morgan og hans lið. — En árið 1911 slepti Rockefeller stjórninni á öllum fyrirtækjum sínum og settist í helgan stein, en olían flóir áfram upp úr jörðinni, og auðurinn vex. Árið 1860 var olíuframleiðsla Bandaríkjanna 500,000 tunnur °3 tífaldaðist á næstu árum, ert var orðin fimtugföld 1880. Árið 1900 var hún 64 miljónir tunnur og tvöfaldaðist nálega a fyrstu fjórum árum þessarar aldar. Og jafnframt óx olíu- tramleiðsla Asíu og Evrópu. Árið 1872 var byrjað að starf- r®kja námurnar í Baku. Var Svíinn Ludvig Nobel einn af aðalfrömuðum þess fyrirtækis, en bróðir hans, hugvitsmaður- lr|n, sem kunnur er alheimi fyrir verðlaunasjóðinn mikla, fann aðferð til að hreinsa olíuna. Framleiðslan í Baku hefur nær a't af verið minni en vestan hafs, einkum á síðari árum. Á kessari öld er Mexiko orðið mikið olíuland. Af öðrum stöðum
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.