Eimreiðin - 01.04.1930, Blaðsíða 101
eimreiðin
KJÖRDÆMASKIPUNIN
197
Þingsæti þeirra landskjörnu ætti því að nota sem »upp-
bótarþingsæti* fyrir þann eða þá flokkana, sem stærst brotin
missa í hvoru kjördæmanna, og teldist uppbótarþingmaður því
kjördæminu, sem afgangstala flokksins væri hærri í. Vrðu þeir
þingmenn einnig fulltrúar ákveðinna »framboðskjördæma« eins
°9 hinir, því vitanlega yrðu uppbótarþingmennirnir teknir af
framboðslistum flokkanna í þeirri röð sem þeir voru þar,
begar hinir 36 eru upp gengnir. Sé þetta óljóst fyrir ein-
kyerjum, má átta sig á því með litlu dæmi. Setjum svo að
einn stjórnmálaflokkurinn eigi afgangs í sveitakjördæminu
1200 atkvæði og 400 í kaupstaðakjördæminu, þegar hann
hefur fengið þá fulltrúa sem honum réttilega ber af þeim 36
aðalmönnum, sem kosnir verða. Eru þá þessar atkvæðatölur
flokksins lagðar saman og sá eða þeir þingmenn, er hann
fær með þessum 1600 atkvæðum, teldust sveitakjördæminu,
t>ví atkvæðamagnið er þar meira^
Hér skal þá staðar numið. Ég hef talið rétt að benda á
þessa leið og skýra hana nokkuð, því væri hún farin mundi
Hún reynast til mikilla bóta. Þar er flest það varðveitt, sem
bezt er í núverandi kjördæmaskipun, s. s. sambandið milli
bingmanna og kjósenda, en því við aukið, sem skapar jafn-
vægi og réttlæti.
Hinn almenni kosningaréttur er grundvöllur þjóðskipulags
vors, en meðan kjördæmaskipunin er ranglát er fjarstæða að
fala um jafnrétti og lýðræði, er á kosningum geti bygst.
Jónas Guðmundsson.
Bárugjálp.
V. Rydberg.
ViÖ hallarmúrinn
meö hægum niöi
gjálpa öldur álsins
í aftanfriÖi.
„Ó, göfgi kóngssonur
guðum líki!
Hvort munt þú eignast
þitt erfðaríki?
Á tröppum hertogans
töfrum búinn
bjartur sveinn hvílir
beinin lúin.
Hvar sem við hnigum
að heimsins Iöndum,
að elfarbökkum
og ægissöndum,
Og aldan suðar
við sveinsins eyra,
sem vilji hún leyndarmál
láta hann heyra :
hvert barn til konungdóms
borið virtist,
— en vaxinn höfðingi
hvergi birtist.“
Magnús Ásgeirsson þýddi.