Eimreiðin - 01.07.1931, Blaðsíða 24

224
ÓGÖNGUR OG OPNAR LEIÐIR
eimreiðin
sjálfs sín hendi verðmælum, ekki til þess að framleiða ný
verðmæti, heldur til þess að lama framleiðslumátt þeirra, sem
atvinnuleysið þjáir, á kostnað þeirra, sem framleiða. Þetta
fyrirbrigði, sem tefur fyrir framþróuninni og kemur í veg fyrir>
að myndast geti heilbrigð skipulagsbundin framtíðarstarfsemi>
er komið inn í þjóðlíf vort að lítt eða ekki athuguðu máli fra
erlendum þjóðum einmitt um það leyti, sern þær eru sjálfar
að opna augun fyrir fánýti þess og skaðsemi. Vér einblínum
of mikið á útlend rekstursform, sem flest eru um það bil að
ganga úr sér, þegar þau eru tekin hér upp, en hugsum minna
um hvað á við hér heima. Tugum miljóna sterlingspunda eru
enska stjórnin og bæjarfélögin í Englandi búin að verja i
atvinnuleysisstyrki og svokallaðar atvinnubætur, með þeim
árangri, að atvinnuleysið vex. Sami er árangurinn í Þýzkalandi
og víðar. Þetta eru stjórnirnar einmitt nú að koma auga a
og eru að leggja út á nýjar leiðir. Og þótt ef til vill kunm
að láta illa í eyrum, þá sækja þær fyrirmyndina ósjálfrátt að
sumu leyti til Rússlands nútímans, þar sem skipulagning a*'
vinnuveganna er lengst komin.
Atvinnuleysisstyrkir af hálfu hins opinbera eru að álH>
merkra hagfræðinga ein af orsökunum til sjálfs atvinnuleysis'
ins. Röksemdaleiðsla þeirra er í fám orðum þessi: AtvinnU'
leysisstyrkir hins opinbera varna breytingum á kaupgjaldi-
Óbreytilegt kaupgjald á krepputímum, er framleiðsluvörur falla
í verði, gerir hvorttveggja að auka framleiðslukostnaðinn oS
svifta menn atvinnu. Atvinnuleysisstyrkir, hvort sem greiddif
eru út sem bein fjárframlög eða sem kaup fyrir vinnu, sem
stofnað er til án þess árangur hennar sé arðbær, eins og
á sér stað um svokallaða dýrtíðarvinnu, eru því til niðurdreps
fyrir heilbrigt atvinnulíf og auka á atvinnuleysið. Styrkirnir
koma í veg fyrir breytingar á kaupgjaldi. Atvinnufyrirtcekin
draga saman seglin, segja fólki upp vinnu, með því fororði að
þau geti ekki borið óbreytt kaupgjald. Afleiðingin er aukið
atvinnuleysi. Þessi óvinsæla og sjálfsagt að sumra dómi f)ar'
stæðufulla kenning er nú mikið rædd í erlendum blöðum °ð
tímaritum. Það er ungur franskur hagfræðingur, Rueff að
nafni, sem telur sig hafa fundið þetta »lögmál« og geta sann'
að það með línuritum og stærðfræðilegri nákvæmni, og ý1113^