Eimreiðin - 01.07.1931, Blaðsíða 108

308
RITSJÁ
eimreiði^
yfir elektrolyse. Réttara væri þá að nota það um upplausn af elektto-
Jyt“ (upplausn, sem leiðir rafmagn).
Á bls. 43 kemur sá misskilningur fram, að hinar pósitívt rafmögnuðu
agnir (proton eða frum) frumeindanna og þær negatívt rafmögnuðu
(elektron eða rafeind) séu alveg aðgreindar þannig, að þær pósitívU
myndi einar kjarnann, og hinar negatívu séu allar lausbeizlaðar uta"
kjarnans. Þetta er misskilningur, þar eð allir eindakjarnar að undan-
feknum þeim einfaldasta (vetniskjarnanum) eru samsetiir úr pósitívum °8
negatívum ögnum, en þær negatívu eru ávalt færri, sem svarar þeim raf'
eindafjölda, sem er utan kjarnans. Ég hygg, að orðið rafeind hafi hingaö
til verið notað í okkar máli aðeins um „elektron", eða negatívu rafeiná'
ina. Aðrar þjóðir nota orðið „proton", sem prófessor Ágúst DjarnasoU
nefnir frum, um pósitívu rafmagnseindina (vetniskjarnann). Væri ekk'
rétt, að við héldum okkur einnig að þessu í staðinn fyrir að tala unl
viðlægar (pósitívar) rafeindir?
Ekki kann ég við að kalla Röntgengeisla lítt orkuþrungna, og a
telja þá geta smogið alt (bls. 44).
í töflunni yfir hin geislandi efni á bls. 47 hafa fallið úr punktar
nokkrum stöðum (tölurnar 238, 67, 268 eiga að vera 23.8, 6.7 og 26.8)-
Á milli radíum C og radíum D mun nú vera óhætt að telja tvö efni sam-
hliða radíum C' og radíum C", en þau eru ekki tekin með í ÞesS
ari töflu.
„Hálfvirðistíðin" fyrir radium F er talin 236,5 dag., en mun eiga a
vera 136,5. Mér virðist vera dálítið óljóst um efnið uranium Z, sem e^,ir
töflunni ætti að myndast úr uranium Xo, þegar það sendir frá sér beta^
geisla. Eftir venjulegum reglum ætti það þá að vera einu sæti ofar
röðinni en uranium Xo, en þau eru talin samsæt (91). í „Chemiker
Kalender 1931“ er að vísu minst á þetta efni, en þar er ekki hæg* a
sjá samband þess við hin önnur geislandi efni.
í 14. grein er orðið frum notað um eindakjarna alment, en það á sv°
sem kunnugt er aðeins við um vatnsefniskjarnann. Allir aðrir kjarnar
eru samsettir úr fleiri eða færri frumum, en auk þess rafeindum, og Þa
kjarna er alls ekki hægt að kalla frum eða próton, (sama kemur fram 1
inngangsorðunum). Þar virðist heldur ekki vera gerður greinarmunur
því, að betaagnir losni úr kjarnanum, þegar efnið sendir frá sér beta-
geisla, og hinu, að rafeindir Iosna úr rafeindakerfinu utan kjarnans, ef,ir
að efni hefur sent frá sér alfageisla. Hér er ekki rúm til þess að rekla
nánar, hvernig þessu er háttað. Enn er 3Ú villa hér, að kjarni hinna
þyngri frumeinda gæti verið til orðinn eingöngu úr helíumeindum e
vetniskjarna.
í 15. gr. bls. 49 virðist eiga að standa „þyngd frumeindarinnar" ís,a
inn fyrir „þyngd frumefnisins", þar sem talað er um tíðni RöntgengelS^
anna. Þetta kemur víðar fyrir, að þyngd frumefnis, sem verður a
skoðast = eðlisþyngd, er notað um frumeindarþunga, t. d. neðst á u '
49. Þar er lika orðatiltækið „rafmagnshleðslur frumefnanna" n°,a