Eimreiðin - 01.07.1931, Blaðsíða 21
EIMREIÐIN
ÓQÖNQUR OQ OPNAR LEIÐIR
221
et|dis ókunn, hafa nú náð tökum, en önnur orðið að víkja.
°S svona mætti lengi halda áfram að telja.
Þjóðarsálin íslenzka er aðeins fyrir tiltölulega skömmu
v°knuð upp úr meðvitundarleysi hvítvoðungsins. Meðan vér
Vorum ekki viðurkend sjálfstæð heild, og erlend þjóð fór með
|lest vor mál, var ekki við því að búast, að oss gæfi sýn inn
1 bjarta framtíð. En lífsneistinn, sem dvínaði að gullöldinni
°Kinni og hvarf því nær á mesta niðurlægingartímabili ís-
e,izku þjóðarinnar, sloknaði samt aldrei til fulls. Hann var
apeins falinn. Það er ekki nema ein öld síðan íslenzka þjóðin
ol? aftur að sýna sjálfstæð lífsmerki. Og þessi lífsmerki hafa
^enð með ófullkomleikaeinkennum barnsins. Mörg þeirra hafa
birzt
sem eftirhermur og fálm. Það er tæpast, að hin dýr-
eYpta reynsla bernsku og æsku fari að bera árangur í ís-
°zku þjóðlífi fyr en kemur fram á tuttugustu öldina. Um
10 og vér fáum innlenda stjórn, dregur stórum úr erlendri
Eialeiðslu. Verzlun og siglingar færast yfir á íslenzkar
ndur, fiskiveiðarnar færast í nýtízkuhorf — og landbúnað-
Ur,lntl einnig, hægt og jafnt á eftir. Jafnframt verður andlegur
sl°ndeildarhringur þjóðarinnar víðari. Gamlar hugmyndir í trú-
siðgaeðismálum, stjórnmálum og atvinnumálum, verða fyrir
arasum, og erfðavenjur, sem til skamms tíma höfðu haft líf-
r®n* gildi og átt fullan rétt á sér, taka að breytast í dauðan
0 staf fyrir breyttan hugsunarhátt og lífsskilyrði. Vér eign-
Umst i°ringja, of fáa að vísu, sem eru menn til að rífa niður
09 bVggja upp aftur. En jafnframt rísa upp margir brjóst-
9remdir niðurrifsmenn, ekki sízt nú á síðustu árum, sem að
um S*^’ ver ^um vax'ð UPP ur erfðaskoðunum og hátt-
m i°rtíðarinnar, en eru ekki menn til að byggja upp að
hið úr sér gengna á heilbrigðum innlendum grundvelli.
, er a^ leita meginorsakarinnar til þess glundroða og
r°tleysis,
armnar.
sem er eitt aðaleinkennið á nútíðarlífi íslenzku þjóð-
ag rar t>í°^ir> sem hafa fyrir löngu orðið að horfa upp á,
þe;rV^arnar tækju brauðið frá þúsundum og miljónum sona
fa °.® úætra, eiga nú sem stendur ekkert erfiðara við-
ofu 1 • ^eysa en i33®’ tlverni2 vinna megi bug á þessu
rva di vélanna og sjá fólkinu fyrir starfi. Úrelt hagfræði