Eimreiðin - 01.01.1934, Blaðsíða 48

28
Á TÍMAMÓTUM
EIMREIÐirí
Síðan hefur það oft heyrst, að lýðstjórnin geti að vísu ekk'
stjórnað í ófriði, en að hún geti eigi að síður verið góð a
friðartímum. Þessum mönnum finst þá sennilega happadrýgst'
meðan ekki dregur til ófriðar, að rifist sé um flest mál, a^
hver höndin sé upp á móti annari, og þjóðin skiftist í rnarg*
fjandsamlega flokka. Það er þó eitthvað þokukent við þessa
hugsun. Öllu líklegra virðist, að það sem gefst bezt þegar
mest reynir á, muni einnig gefast vel er betur lætur. En
fram til ófriðarloka, og fyrst eftir þau, kvað við úr öllum
áttum, að nú væri um það barist að útrýma kóngum og keis'
urum, því af þeim stafaði ófriðarhætta, og gera eins og Wd'
son forseti sagði: »The world safe for the democracy*'
tryggja heiminum lýðveldisstjórn.
Þetta fór þó á alt annan veg. Keisara- og konungdæ1111
hrundu að vísu í skjótri svipan, en ekki var ófriðurinn leidd'
ur til Iykta, þegar rússneska byltingin brauzt út. Rússneska
keisaradæmið hrundi í rústir og sovjet-skipulagið var sett a
fót með þingi að nafninu til fyrir alt Rússaveldi, en skömnu1
síðar komust öll völd í hendur kommúnista-flokksins, og hoR'
um réð aftur einn maður að mestu leyti, fyrst Lenin, nú Stalim
Lýðveldið, veldi »öreiganna«, varð ekki annað en orðin tóm
eins og víðar. I þess stað kom hin greypilegasta harðstjórUr
sem engu hlífði, ekki einu sinni börnum keisarahjónanna, sem
voru myrt varnarlaus. Gekk nú hin ógurlegasta manndrápa'
öld yfir landið og síðan (1920) mannfellir. En með harð'
neskjunni tókst byltingamönnum að bera hærri hlut yfir óvin'
um sínum utan lands og innan.
Rússneska byltingin, spilling og óstjórn þinganna í lýðræði5'
löndum og hverskonar vandræði eftir ófriðinn urðu síða°
upphaf að stórfeldri byltingu, sem fór eins og eldur í sim1
um mestan hluta álfunnar. Og hún varð alls ekki komrnúnismi-
eins og Rússar ætluðust til, ekki heldur slík lýðræðisalda>
sem Wilson forseta dreymdi um.
Dvltingin. ^að er fjaerri, að rifja upp aðalatriðin 1
þessum stórtíðindum öllum:
Árið 1917 hefst rússneska byltingin. Eftir einveldi keisar-
anna kom harðstjórn bolshevíka, eða öllu heldur einvalduf
byltingarforingi.