Eimreiðin - 01.01.1941, Side 95

EIMREIÐIN
RÚSSNESKA RÁÐGÁTAN
81
langa Síberíu, er um C 000 enskra mílna vegalengd. Hún líktist meir
■sjóferð en langferðalagi, þvi að hvergi fengu ferðamennirnir að fara
út af brautarstöðvunum, þó að oft stæði lestin við allt upp í klukku-
tíma. Víða á leiðinni gat að lita flugvelli, mikið af flugvélum og
hlaðnar flutningalestir. Verðir voru við allar brýr og strangt eftir-
Ht með þvi, að farþegarnir væru ekki að forvitnast um neitt það, er
fyrir augun bar. Þjónustufólkið var vingjarnlegt og yfirleitt kurteist.
En það var höfð gát á farþeguniun, án þess að mikið bæri á, eins og
þeir væru undir eftirliti.
Hvergi mun eins erfitt fyrir útlendinga að fá að stíga fæti i Rúss-
landi, nú siðan striðið hófst, eins og í hafnarborginni Murmansk,
skammt fyrir austan Petsamo. Fyrir nokkrum árum var þetta fá-
mennt fiskimannaþorp, með ósjálegum timburkofum. Nú er þarna
aðalflotahöfn Rússa í norðurhöfum, og öllum er þar bannaður að-
gangur og einnig Rússum sjálfum, nema þeir hafi í liöndum sérstök,
ýtarleg vegabréf.
Slcozkur blaðamaður nokkur sótti nýlega um leyfi til að koma til
■Murmansk. Hann var staddur í Petsamo og langaði til að bregða sér
austur yfir finnsk-rússnesku landamærin til þessara nýreistu flota-
stöðva Rússa. Hann fékk ákveðna neitun, enda var honum sagt í
Petsamo, að erfiðara væri fyrir ferðamenn að fá að koma til Mur-
uiansk en fyrir syndara að fá inngöngu i hinmaríki! Sá, sem
gæti gert sér nokkra von um að fá að koma til Murmansk, yrði að
hafa skjöl sín i lagi og ganga undir strangar yfirheyrslur hjá rúss-
uesku leynilögreglunni. Og þó að hann reyndist hæfur til að fá inn-
göngu í borgina, mundi hann aldrei fá að skoða hana alla. í Mur-
mansk eru nú um 120 000 ibúar. Þar hafa verið byggðir hafnar-
garðar og járnbrautir. Alls staðar er krökkt af starfandi fólki. Þýzk
vélgögn, amerísk bómull, kol frá Spitzbergen og alls konar vörur
aðrar fá þarna umhleðslu og er dreift t’rá Murmansk út um allt
Rússaveldi. í staðinn er flutt út þaðan loðfeldir, timbur, fiskur, o. s.
lrv. Höfnin i Murmansk er að jafnaði íslaus allan veturinn, og borg-
in vex hröðum fetum. Eftir upplýsingum frá Rússum sjálfum hefur
verið varið 1 350 milljónum króna til að viggirða borgina. Sex hundr-
uð enskum milum fyrir sunnan liana er Leningrad, borg með 2 700 000
ibúa — og þar af varla nokkurn útlending. Svo erfitt er fyrir úl-
lendinga að fá að koma til Leningrad eftir öðrum leiðum en þeim,
sem Ferðamannaskrifstofa rússneska rikisins heldur opnum, að
þeir eiga á hættu fangelsun eða jafnvel líflát. Frank Illingworth,
sem ritað hefur nýlega um þessi mál i Glasgow Evening Times,
skýrir frá þvi, að Leningrad og Kronstadt sé aðsetur eins þriðja
G