Eimreiðin - 01.01.1941, Síða 124

110
RITSJÁ
EIMREIÐIN'
stefnu- og víxiltilkynningaeyðu-
lilöðin, sem fyrir eru, unz allur
pappír er uppgenginn, — og hvað
er þá annað að gera en loka?
En scinast, þegar eyðublöðin entust
mér ei lengur,
hvað átti ég þá framar við skrif-
stofu að gera?
Með kærri þökk fyrir viðskiptin ég
kunngerði, eins og gengur,
að cand. jur. Tómas Guðmundsson
væri bættur að! praktísera!
Vixilkvœði er ein kýmileg sjálfs-
ævisaga víxils eins, sem á að fram-
lengja i fcrtugasta sinn, og er
kvæðið einstætt fyrirbrigði i is-
lenzkri ljóðagerð.
Tómas Guðmundsson fer sér
hægt í ljóðaframleiðslunni og er
engan veginn stórframleiðandi.
En hann er vandvirkur, oft snilling-
ur i að liitta naglann á höfuðið, en
gersamlega laus við alla þjóðfé-
lagsumbótahyggju og allt pólitiskt
trúboð. Ég býst við, að sumum finn-
ist þetta slæmur Ijóður á skáldferli
hans. Skáld, sem yrkir ekki of-
trúarbragi um þjóðmálastefnur og
baráttusöngva fj’rir flokkinn sinn,
starfar ekki alls kostar i anda
þeirra tima, sem vér lifum á. Ég
hélt, að ég hefði fundið eitt kvæði
í þessari bók um stjórnmál. Það
heitir Kosningar og byrjar svona:
í dag er bærinn allur á sífelldu iði,
og andlit manna fá á sig nýjan
brag,
því fólk er allt i einu byrjað að
liugsa.
Það á að kjósa i bæjarstjórnina í
dag!
En þegar ég las lengra, kom það
reyndar upp úr kafinu, að kvæðið
er um stúlkurnar í Reykjavik og
þeirra „dansandi fætur og himn-
esku hlátra“, en ekki um hitaveit-
una eða önnur knýjandi kosninga-
mál. Þarna er þvi eyða i yrkisefnin
og skáldskapinn lijá Tómasi, þar
sem þjóðfélagsmálin eru. En mín
vegna má sú eyða lialdast áfram,
því að kvæði Tómasar eru orðin ein-
hver mest lesnu og mest dáðu ljóð-
in, sem ort eru i landinu, þrátt
fyrir þá eyðu. Og mér er nær að
lialda, að ein ástæðan til þess, að
kvæðin eru orðin það, sé einmitt sú,
hve þau eru blessunarlega laus við
allt, sem minnir á þjóðmálainold-
viðri undanfarinna ára. Sv. S.
P. V. G. Koika: Ströndin. Ljóð-
mœli. Aðalútsala: ísafoldarprent-
smiðja h.f.
Margrét Jónsdóttir: Laufvindar
blása. Kvæði. Rvk. 19i0.
Marius Ólafsson: Við hafið. Rvk.
19/,0.
Steinn Steinarr: Spor í sandi.
Rvk. 191,0 (Vikingsútgáfan).
Það er hin mesta firra, sein
margir gera sig seka um, að álíta
skálda- og hagyrðingafjöldann á
íslandi vera alltof mikinn. Að visu
eru ekki til nema fá stórslcáld eða
þjóðskáld, en fleira er nú matur
en feitt ket, og undirgróðurinii í
skóginum er lika nauðsynlegur og
fagur, oft og einatt ekki siður en
stórtrén, þótt á annan hátt sé. Það
er einnig oft erfitt að jafna slcáld-
um saman, því að eitt þeirra liefur
þetta til sins ágætis, og annað hefur
þá aðra kosti. Fegurðin og tilfinn-
ingaáhrifin, sem eru aðalmarkmið
ljóðskálda, geta komið fram í
margvíslegum myndum. En aðalat-
riðið er að gæða Ijóðin sérkenni-