Eimreiðin - 01.10.1953, Blaðsíða 11
eimbeibin
VALTtR Á GRÆNNI TREYJU
247
sinni, og má leiða hug að því, að þessi fatlaði gáfumaður á
Hnappavöllum hafi ekki sízt átt viðræður við prestinn sinn um
hvaðeina, sem honum lá á hjarta. Var og séra Sigbjörn fróðleiks
°g gáfumaður, og má ætla að eigi sízt fyrir áhrif frá honum
hafi Magnús farið að skrá þjóðsögur.
Telja má víst að séra Sigbjörn hafi lært skólalærdóm í Valla-
nesi hjá Guttormi Pálssyni prófasti, þótt hann sé útskrifaður úr
Eessastaðaskóla. Bjó og náið frændfólk hans á Egilsstöðum á
^öllum á þeim tíma, svo að hann gat haft gott tækifæri að bera
við sig bein Valtýs á grænni treyju, sem sagnaritari segir eftir
öeimildarmanni sínum, að hann hafi gert 18 ára gamall. Auk
Þess skrifaði Sigfús Sigfússon um Valtý á grænni treyju, en hér
er ekki hægt að geta þeirrar sagnaritunar, enda rétt að halda
Ser við eldri gerðina.
En nú er að rifja upp þessa sögu, eins og Magnús á Hnappa-
vollum skráði hana. Það finna tveir smalamenn helsærðan mann
miHi bæjanna Vaðs í Skriðdal og Sauðhaga á Völlum. Þeir spyrja,
hver hafi leikið hann þannig. Valtýr á grænni treyju, segir hann
°g andast jafnskjótt. Maðurinn hét Símon og var sendimaður
Péturs Þorsteinssonar, sýslumanns á Ketilsstöðum, suður á land
me<5 silfur til að fá smíðað úr því, því að enginn slíkur smiður
atti þá að vera á Austurlandi. Hafði hann nú verið rændur þess-
Urn smíðisgripum. Þá bjó á Eyjólfsstöðum á Völlum maður að
Rafni Valtýr, ríkur maður, átti 40 hundruð í jörðum, gekk á
graenni treyju, að hætti þeirra manna, er svo mikla fasteign áttu.
Er Valtýr umsvifalaust tekinn og borinn þessum sökum, en hann
neitar harðlega, skírskotar til síns fyrra og þekkta heiðurssama
lífernis, en allt kemur fyrir ekki, hann er dæmdur frá lífi og
réttaður á Egilsstaðaþingstað á aftökustaðnum, sem hét og heitir
ennþá Gálgaás. Líður nú langur tími, 13—14 ár, þá kemur maður
a Egilsstaðaþingstað, er þinghald stóð, og gerir boð fyrir sýslu-
^ann. Hann kvaðst Valtýr heita, mikill og illilegur og var á
grænni treyju, og langt að kominn. Og er hann gekk inn um
skála á Egilsstöðum, þá detta þrír blóðdropar úr visinni hönd
hins fyrra Valtýs, er þar hafði hangið, til viðvörunar mönnum,
allan þennan tíma. Þótti þetta jarteikn mikil, og var nú gengið
a þennan Valtý um upplýsingar. Var hann píndur til sagna og
meðgekk að lokum að hafa drepið Símon. Þurfti þá ekki að sökum
að spyrja, að farið var með hann á Gálgaásinn. Lét hann þó hið
versta og hótaði að ganga aftur og drepa þá, er að þessu verki
stóðu. Bilaði gálginn víst oftar en einu sinni og hefur líklega