Eimreiðin - 01.10.1953, Page 21
E'MREIÐIN
VALTÝR Á GRÆNNI TREYJU
257
er Valtýr í Garði grafinn 15. desember, og kemur það heim við
söguna, að hann hafi skjótt fengið kirkjuleg, sem jafngilti sýknu-
^°mi. Hafa þá þessir atburðir orðið haustið 1753, eða fyrir rétt-
Um 200 árum síðan. Valtýr verið af lífi tekinn í ársbyrjun 1754,
en sumar allt farið í það að fá samþykkt kirkjuleg, en þá orðið
létt verk að flytja líkið norður, þar sem um beinin ein hefur verið
að ræða.
Valtýr í Garði átti 5 börn, sem um er getið, en tveir synir
deÝja skjótlega, Guttormur, 1756, og Sigurður árið eftir. Þórunn,
atti Magnús Jónsson. Þau búa í Ærlækjarseli 1762 og eiga eina
éóttur barna. Sigríður, átti Jakob Guðmundsson. Þau búa í Sauða-
aassókn, en ekkert um þau vitað, nema Sigríður deyr 1779, þá í
öal í Þistilsfirði. Eggert, bjó í Sveinungsvík og var gildur bóndi,
dó 1774^ grafinn við kór karla meginn, svo að hér er um mektar-
mann að ræða. Af börnum hans var Helga, er átti Jón Þorláks-
Son, bróður Þorgerðar, er var síðasta kona Jóns ríka í Ási. Þetta
fólk er allt í Ási 1801. Helga býr á Gunnarsstöðum í Þistilfirði
1816, ekkja, og á 4 börn á unglingsaldri. Frá sumum þeirra eru
^omnir menn, sem nú lifa. Við þetta má svo aðeins bæta því,
að þrátt fyrir það, að Valtýsnafnið gengur algerlega úr sögu á
Áusturlandi á fyrri hluta 18. aldar, þá skýtur því upp aftur í
óyrjun þeirrar 19. Árið 1805 fæðist drengur á Dvergasteini við
Seyðisfjörð, og hann er látinn heita Valtýr. Þá eru liðin frá
dauða Valtýs í Garði 51 ár, og þó undarlegt megi virðast, þá
sýnist það svo, að þessi drengur hafi borið nafn Valtýs í Garði,
Því að varla er nafnið gefið út í bláinn á þessum tíma. Móðir
drengsins er Guðrún Skúladóttir frá Brimnesi, en móðir hennar
er Svanhildur Sveinsdóttir frá Torfastöðum, en hennar móðir Sól-
run> systir Svanhildar, er Valtýr átti. Svanhildur er þá 60 ára,
er drengurinn fæðist, en hún var 9 ára, er Valtýr í Garði deyr.
Ólíklegt má það virðast, að drengurinn hafi verið látinn heita
eftir Valtý í Garði, ef hann hefur ekki komið öðru vísi við tíðindi
a Áusturlandi en eiga fyrir konu ömmusystur móður drengsins.
Sonur Valtýs þessa var Valtýr, faðir Helga rithöfundar á Akur-
eyri.
Niðurstöður mínar í þessu máli verða því í stuttu máli:
Það verða ekki rengdar hinar gömlu sagnir, er lúta að aftöku
Valtýs þess, sem kenndur er við Eyjólfsstaði. Til þess eru þær
ot vel staðfestar, bæði í vitneskju Héraðsbúa fram á þennan dag
°S svo í mannabeinunum, sem legið hafa á Gálgaási á Egils-
17