Eimreiðin - 01.10.1954, Page 17

EIMREIÐIN
UM LISTSKÖPUN FYRR OG NU
249
un. Frá mannlegu sjónarmiði séð nær Michelangelo þá þeim
uiesta starfsárangri, sem nokkur listamaður í Evrópu hafði náð.
Hann varð því óbeinlínis
orsök þess, að menn tóku
uú að beina athyglinni að
listamanninum sjálfum. Og
þar sem hin heiðna fegurð-
arhugsjón komst þá jafn-
framt í tízku aftur, fékk
listþróunin á sig verald-
legri blæ en áður. Því næst
hófst barokstillinn, með
sínum skrúðmiklu stað-
setningum og reikula tján-
ingarhætti, í stað hins
svipmikla, einfalda og sál-
rsena i listtjáningu áður.
Mannlegri hégómagirnd
yar gefinn laus taumur.
Maðurinn tók að hreykja
sér af eigin verðleikum og
úrræðum. Annað atriði
varð þess og valdandi, að
hstin tók nýja stefnu, en
það voru vísindalegar
rannsóknir þeirra tíma, er
nú voru að hefja skeið sitt
undir forustu annars mesta
Uieistara endurfæðingar-
hmabilsins, sem var Leo- Málverk ejtir Filippino Lippi (um 1457
uardo da Vinci. Þannig —1504): Engill á bœn.
atti hann ósjálfrátt þátt i
að breyta afstöðu listarinnar til hins andlega í tilverunni. Frum-
regla vísindanna varð sú, að neita öllu, sem ekki var hægt
hvenær sem var og hvar sem var að sýna og sanna. Nú tóku
uienn að heimta sannanir fyrir öllu, þar á meðal fyrir tilveru
guðs. Menningarþróunin breyttist þannig, að persónuleg reynsla
hiannsins varð nú að víkja fyrir ópersónulegum, hlutlausum