Eimreiðin - 01.10.1954, Blaðsíða 80

312
RITSJÁ
EIMREIÐIN
maður í hvívetna. Á bls. xiii er sagt,
að árið 1904 hafi gullsmiðir (sem þá
voru 8) ekki haft söiubúðir. Ég held
þó, að einn þeirra, Björn Simonarson,
Vallarstræti 4, hafi þá þegar haft
sölubúð, þar sem hann seldi bæði
sina eigin smiðisgripi og einnig út-
lenda skrautgripi. Að minnsta kosti
var búð þessi þar érið 1905, en Bjöm
hafði flutzt til Reykjavíkur árið 1900,
áður stundað iðju sína á Sauðárkróki.
Eftir ævisöguna hefst ritgerð Björns
Th. Bjömssonar, Islenzkt gullsmíði,
og skiptist í fimm kafla, Heiðið skart,
Ormur og dreki, Rómverskir kaleikar
og helgiskrín, Gotneskt kirkjusilfur,
Víravirki og loftskorið verk. Á eftir
er útdráttur á ensku, þá myndaskrá
og loks myndir af gripum úr söfnum
(Þjóðminjasafni Islands og National-
museum Dana). Myndirnar eru ágæt-
ar, og hafa tekið þær þeir Gunnar
Rúnar Ölafsson og Niéls Elswing.
Ritgerð Björns Th. Björnssonar er
62 bls. Virðist hann vel lærður i
listasögu og auk þess gæddur hæfi-
leikum til sjálfstæðra athugana og
ályktana. Er allmikinn fróðleik að
finna í þessari stuttu ritgerð, vel sagt
frá í stuttu máli. Er fengur að þess-
ari ritgerð fyrir fróðleiksfúsa menn.
Þetta afmælisrit er útgefendum og
höfundum til sóma, falleg bók og
eiguleg.
Þorsteinn Jánsson.
FJÁRMÁLATlÐINDI (janúar—
september 1954), 1. hefti.
Þetta er tímarit um efnahagsmál,
gefið út af hagfræðideild Landsbanka
Islands. Ritstjóri er forstöðumaður
deildarinnar, dr. Jóhannes Nordal.
hagfræðingur. Ráðgert er, að ritið
komi eftirleiðis út fjórum sinmrni á
ári, áskriftarverð er 25 kr. á ári.
1 inngangsorðum segir, að hér á
landi sé ekki neitt tímarit, er hafi það
hlutverk að birta aðgengilegar upp-
lýsingar og greinir um efnahag þjóð-
arinnar og fjármál, svo og ritgerðir
og umræður um hagfræðileg efni.
Stjórn Landsbankans hafi nú i hyggju
að bæta nokkuð úr þessu með útgáfu
Fjármálatíðinda og telur heppilegra
að snúa sér þannig til þjóðarinnar en
í pólitískum blöðum. Varla munu
skiptar skoðanir um, að það sé heppi-
legra. Með þessu riti verður lögð nið-
ur árbók Landsbankans, rit, sem farið
var að koma út, ásamt reikningum
bankans, á öðru ári eftir áætlun, og
þvi hálf-úrelt. 1 þessu riti verða reikn-
ingar bankans birtir, er þeir eru til-
búnir, og yfirleitt allt, sem verið
hefur i árbókinni. Verður þetta til
þess, að margar skýrslur, er bankinn
safnar, koma mikið fyrr út.
1 þessu hefti er fyrst grein, er
nefnist Tillögur Landsbankans í pen-
ingamálum. Er þar rætt um stofnun
kaupþings og notkun hreyfanlegra
vaxta til að koma á jafnvægi á pen-
ingamarkaðinum, einnig bent á leiðir
til að afla fjár til framkvæmda, o. fl.
Þá er grein eftir Ólaf Björnsson, pró-
fessor: Bankarnir og lánsfjárskortur-
inn. Þá er grein eftir ritstjórann, dr
Jóhannes Nordal, er hann nefnir
Lánsféð og skipting þess, sérlega
greinargóð, stuttorð og gagnorð, uni
lánsfjármarkaðinn á árinu 1953. Lýk-
ur hann greininni með þessum orð-
um: „Undanfarandi hefur verið vax-
andi þensla í efnahagskerfinu, og
henni hafa fylgt vinnuaflsskortur,
gífurleg gjaldeyriseyðsla og eifiðleik-
ar fyrir útflutningsframleiðsluna. Eitt
höfuðskilyrði þess, að takast megi að
stöðva þessa þróun, er, að dregið
sé úr peningaveltunni jafnframt því,