Eimreiðin - 01.07.1956, Page 52

204
EIMREIÐIN
íslenzkt landslag og náttúra dæmt eftir eigin verðleikum, en
ekki eftir illviljuðum og ósanngjörnum samanburði. Augað
lærir smám saman að gleðjast yfir hinum fagra bláma uppi
yfir jökulbungunni — og hinum mjúku línum hálsa og heiða,
hinni sérkennilegu lögun fjallanna og hinni geysilegu fjar-
vídd vatnanna og ánna. Jafnvel gróðurleysið gleymist að lok-
um. Það var vel að orði komizt, þegar sagt var, að hraunin
væru skógar íslands, „skógar fjallanna bláu, sérstæð tegund
gróðurs, sem aðeins bar blóm einu sinni og varð síðan að
steini“.
Ófrjósemi og herkja þeirrar náttúru og þess landslags, sem
mætir manni við komuna til íslands, hlýtur þegar í stað að
vekja með manni djúpa aðdáun og virðingu fyrir því fólki,
sem tekizt hefur að skapa sér lífsviðurværi og merkilega menn-
ingu í svo harðúðugu og hrjóstrugu umhverfi. Hver einasti
símastaur — og þeir liggja heim að afskekktustu bæjum —
hefur verið innfluttur. Vegurinn, sem liggur umhverfis fjörð-
inn, þarfnast meiriháttar viðgerða á hverju vori, þegar eyði-
legging vetrarfrostanna kemur að fullu í ljós. Þegar byggt et
hús í Reykjavík, hefur hvert einasta tandur og tetur í þH>
að undanskildu vatninu, sandinum og mölinni í steinsteyp-
unni, verið keypt frá framandi löndum.
Þá er ég kom norður í Hrútafjörð, varð mér eftirminni-
lega Ijós sú festa og atorka, sem þarf til þess að byggja sér bu
og rækta sér jarðarskika í þessu hrjúfa og óþjála umhverfi-
Þegar við gengum upp hina síhækkandi hálsa og brekkur
fyrir ofan Stað, þurftum við oft að setjast á stein til þess að
kasta mæðinni og láta líða úr þreyttum öxlum og baki. Hm-
um megin fjarðarins og dalsins upp af honum stóðu mörg
lítil býli, með svo sem einnar eða tveggja enskra mílna millj'
bili, og í kringum hvert þeirra var ræktað land, hér um bil
ein eða tvær ekrur að stærð. Hvað í ósköpunum gat — ein'
hvern tíma í fyrndinni — komið harðgerðum landnema til
þess að segja við sjálfan sig: „Hér vil ég reisa bú mitt; og
hér mun ég neyða þessa norðlægu jörð til þess að láta undan
valdi mannsins og lúta yfirráðum hans?“ Þau augu, sem &á
því að þau litu ljós dagsins hafa vanizt suðrænni sól, hljóta