Eimreiðin - 01.05.1962, Page 79

EIMREIÐIN
167
aUrar farsældar, því fylgja bæði ár-
ar °g álög, englar og fyrirheit.
^ökum vandans að láta bragliði
a skipulega, stuðla svo rétt sé að
fall;
^gum skólaðrar heyrnar og mál-
'enju> jafnvel — ef öilum seglum
skal tjalda — láta rím mæta rími,
'erður það mörgum að lemstra
'ugsun eða þvinga mál, heitir
mörgum nöfnum en engu
e&ru, hafa Jrað og allir fyrirlitið,
Sem menningu hafa haft til að sjá
I að afbrot, sem þar og þá var fram-
* • Er slíkt að vonum, því fyrir at-
. ngunarleysi og óvandvirkni er nú
éllum þeim, sem hnýta í atómyrk-
,ngar þakkað eða vanþakkað fyrir
a[skipti sín af órímuðum ljóðum
e*ns og þau væru þar öll i skotlínu
ng þeir hefðu verið að rnoka Ferða-
kum Jónasar Hallgrímssonar eða
e*ka Völuspá út af vitund þjóðar-
’Unar. Þessir merkingarv'illtu post-
l|lar annarlegra yrkinga vita ekki,
e®a látast ekki vita, að það er ekki
bmleysið, sem að er fundið hjá
Peim, heldur bragliðaleysið og
stuðlaskorturinn — og í sumum til-
. um smekkleysið, krakkalætin og
uleysan, sem langoftast mun vera
av'aninn með verklaginu, þessu
eudemis verklagi, að vanda ekki
ragang orða og hljóma né halda í
r®kt landvinningum feðra og for-
eðra, hvort heldur um er að ræða
l^n eða talsmáta. En þótt freisting
'e ;erin, að afbaka mál vegna brag-
ua, stuðla og ríms og of mikið sé
ai hortittum í ljóðmælum þjóðar-
lrinar, er hitt engu síður satt, að
nmhugsunin um, hvernig hugmynd
^ði komið í fyrirfram ákveðinn
Uning, verður oft, og oftast ef um
nýta menn er að ræða, sá sjónar-
hóll, sem ekki aðeins gefur aukna
yfirsýn yfir framsetningarleiðir,
heldur veitir fræðslu um málefnið
sjálft og gerir það að merkara við-
fangsefni en Jaað virtist í fyrstu. ís-
lenzkan er enn eins og á dögum
Hjálmars í Bólu „orða-frjósöm
móðir“ og ekki einasta það heldur
kynföst og skilar afkvæmum Javí
líkari sér og samgrónari sem þau
eru með meiri ástúð til orðin.
Mennirnir eru aftur á móti ekki
snargáfaðri en svo, að flestir þeirra
myndu þola að rannsaka útkomu
sína með endurtekinni athugun.
Þetta sannast ekki aðeins á bundnu
máli, heldur á sérhverju fyrirbæri
mannlegs lífs. Flughagorðir menn,
er lítið sem ekkert þurfa að hafa
fyrir Ijóðformi verða sjaldnast
merkustu ljóðskáldin, þeir hljóta
heiðurinn sem eins og Grímur
Thomsen, verða einhverra hluta
vegna að glíma við verkefni sitt af
öllu afli og verja til þess allri getu
sinni. Hvort sem rétt er í því til-
felli eða ekki, er það ein sennileg-
asta kenning Magnúsar prófessors
Jónssonar, að andlát Steinunnar
litlu og holdsveikin hafi kvalið
Hallgrím Pétursson til að leggja út-
færslu sinni á Eintali sálarinnar
þann manndóm og listfengi, sem
Passíusálmarnir hafa umfram
frumritið.
„Á sorgarhafsbotni
sannleiksperlan skín
þann sjóinn máttu kafa,
ef hún skal verða þín“,
segir Steingrimur Thorsteinsson,
og ber enn að sama brunni. Edison