Eimreiðin - 01.01.1967, Blaðsíða 86

66
EIMREIÐIN
verður samtímis táknmynd hliðstæðrar harmsögu annarra við sömu
kjör. Snjöll, djúptæk og myndauðug eru einnig kvæðin „Svanurinn",
„Birnir“, „Tréð“ og „Sálin“, sem öll eru í kvæðabók Guttorms Hun-
angsflugum. Afburða vel gerð er lýsingin á björnunum sjálfum í
samnefndu kvæði, og jafnframt ágætt dæmi hinnar skörpu athyglis-
gáfu skáldsins.
í Kandaþistli eru táknræn kvæðin „Torfbærinn", „Jarðgöngin“
og „Broddi“, öll vel ort og hin atliyglisverðustu um efni. Taldi dr.
Watson Kirkconnell „Jarðgöngin“, ef til vill, mesta ljóðaafrek ársins
í yfirliti sínu yfir kanadískar bókmenntir á öðrum tungumálum en
ensku fyrir árið 1957 University of Toronto Qiiarterly, haustheftið,
1958), enda eru rauntrú lýsingin á ferð járnbrautarlestarinnar um
jarðgöngin og táknmyndin af æviför mannsins snilldarlega sam-
ræmdar. í flokki slíkra kvæða Guttorms er „Stofninn", sem kom í
Eimreiðinni, janúar—apríl, 1965, og því meðal nýjustu kvæða hans,
og fatast skáldinu þar hvorki tökin um málmyndir eða innsæi.
Engin fær lesið skáldskap Guttorms, svo að honum verði það eigi
fljótlega ljóst hve djúpum rótum hann stóð í íslenzkum menningar-
jarðvegi, jafnframt því og hann var eðlilega fasttengdur fæðingar-
byggð sinni í Nýja íslandi og Kanada, fæðingarlandi sínu, þar sem
hann lifði og starfaði, og var hinn ágætasti þegn, eins og vera bar.
Hefir hann eigi aðeins reist íslenzkum landnemum í Nýja íslandi
óbrotgjarnan minnisvarða í víðkunnum kvæðum sínum um þá, sem
áður var getið, heldur einnig í mörgum seinni kvæðum sínum, og
þá sérstaklega í skörulegu „Minni landnemanna", á 50 ára afmæli
Nýja íslands, en í því kvæði er fagnaðar- og sigurhreimur, þegar
skáldið rennir sjónurn yfir farinn veg og minnist afreka landnem-
anna. í kvæðislok eggjar hann til framhaldandi landnámsdáða í víð-
tækari skilningi:
Völlur villilands
væntir landnemans.
Bíður óbyggð hans
með brúðarkrans.
Lífs enginn nýtur,
er landnám þrýtur. —
Það er hinn alauði
eilífi dauði.
Framkvæmdafull
og með frelsisgull