Eimreiðin - 01.01.1967, Page 108

88
EIMREIÐIN
Þeir ætla að verða leikritahöfund-
um okkar giftudrjúgir, Jónarnir —
fón sterki i Skuggasveini, Jón
bóndi í Gullna hliðinu, Jón Hregg-
viðsson í íslandsklukkunni. Kann-
ski er Jón gamli Matthíasar þeirra
mannlegastur og sannastur. ,,Eins
og Jrér sáið“ er pólitísk ádeila —
réttara sagt ádeila á pólitíkina,
eins og hún er stunduð hér á landi.
Formið er að mörgu leyti snjallt,
en ádeilan ekki nógu bitur.
Matthías Johannessen er sennilega
of mikill húmanisti til J)ess að
skrifa hvassa ádeilu — Jjví að hann
skortir síður en svo dirfsku. Hlý
kýmni lætur honum bezt í Jjess-
um einþáttungum og persónur
hans eru mótaðar af samúð og
skilningi.
Leikfélag Reykjavíkur minntist
sjötugsafmælis síns í janúar með
glæsilegri sýningu á Fjalla-Eyvindi.
Hér er hvorki rúm til að gera af-
mælisbarninu nein skil né „Fjalla-
Fyvindi“ sem leikriti. Verður Jrví
einungis minnst á sýninguna, sem
var hin athyglisverðasta fyrir
sterka leikstjórn Gísla Halldórs-
sonar — og óvenjulega túlkun
Jieirra Helga Skúlasonar og Helgu
Bachmann á hlutverkum Eyvindar
og Höllu, sem setti einktim annan
svip á síðasta þáttinn, en leikhús-
gestir hafa átt að venjast. í stað
hatursins og hungurtryllingsins,
sem gert hafa síðasta Jráttinn að
kyngimögnuðum átökum, sýndu
Jrau hjónin mannlegan sársauka og
örvæntingu, sem risti dýpra og
gekk áhorfendum nær hjarta.
Helga Bachmann vann þarna mik-
inn sigur. Þó að Halla hafi ef til
vill orðið fasmeiri og stærri að
ytra sniði í höndum annarra mik-
ilhæfra leikkvenna, er mér til efs
að hún hafi áður verið túlkuð af
jafnríkum og djúplægum skilningi,
eða orðið sannarri manngerð. Þess
ber að geta, að leikmyndir Stein-
þórs Sigurðssonar voru með af-
brigðum vel gerðar.
„Gríma“, er merkilegt félag
áhugamanna um leiklist. Fkki má
samt misskilja Jtetta þannig, að
Jrar sé átt við „amatöra" — flestir
af meðlimum Grímu hafa lokið
leiknámi og síðan starfað hjá LR.
eða Þjóðleikhúsinu um skemmri
eða lengri tíma. Fn Jtetta er ungur
hópur og lifandi af leiklistaráhuga.
og knúinn af löngun til að reyna
eitthvað nýtt og tefla djarft,
hneyksla, ef svo ber undir, J)ví ekki
Jtað. Þessi fámenni en dugmikli
hópur hefur m. a. kynnt verk
ungra íslenzkra höfunda undan-
farin ár, og á allan heiður skildan
fyrir ]>að. Og fyrir nokkrum vikuni
voru tveir nýir einþáttungar eftir
kornunga höfunda frumsýndir á
vegum Jressara samtaka; „Lífs-
neisti“ eftir Birgi Engilberts og
„Eg er afi minn“ eftir Magnús
Jónsson. Eflanst munu Jtessi verk
flokkuð undir „framúr“-stíl, af
hálfu höfunda og annarra aðstand-
enda, en mér finnst sú stílgreining
alltaf villandi. Það er fátt nýtt
undir sólinni í leiklistinni, mis-
munandi stílafbrigði, sem skjóta
upp kollinum sitt á hvað og kont-
ast í tízku í bili. Væri Jdví eins rétt
að kalla Jjað „afturúr“-stíl. Víst er