Eimreiðin - 01.05.1968, Blaðsíða 58

130
EIMREWIN
ur, sem „féll og hélt velli“, þegar
víkingar voru reknir úr landi, var
Kelti. Það urðu aldahvörf í land-
inu, þegar Keltar komu, því að
þeir komu með járnöldina til ír-
lands, en bronzöld varð að víkja.
Keltar urðu kennarar og forustu-
menn í járniðnaði og í fleiri grein-
um. í jjjóðflutningunum miklu og
í viðskiptum sínum við Egypta,
Grikki og Rómverja höfðu þeir
margt lært og liikuðu aldrei við að
taka upp nýungar, ef betri voru en
gamalt lag, Jsótt við óvini í stjórn-
málum væri að eiga. Þeir létu póli-
tík ekki spilla fyrir nytsamri J)ekk-
ingu og góðri verzlun. Risarnir á
hak við fjöllin í norðri vorn gáfuð
Jjjóð, sterkur kynstofn, sem menn-
ingarþjóðirnar suður við Miðjarð-
arhaf höfðu ástæðu til að óttast.
Það var fyrrurn garnall og góður
siður í sveitum íslands, þegar
ókunnugan gest bar að garði, að
fyrst allra orða voru bornar upp
spurningarnar: Hver er maðurinn?
Hvaðan ert Jrú? Hvert ætlar jni?
Hvaða erindi átt Jtú Jrangað? Nú
hef ég leitazt við að svara fyrstu
og annarri spurningunni. Eg veit,
að víða á íslandi er nafnið Kelti
eins og ókunnugur gestur, þótt
undarlegt sé, því að áreiðanlegt er
að allir Islendingar eru öðrum
Jrræði afkomendur írskra Kelta frá
landnámstíð, kaghýddra J)ræla af
konungakyni, sent voru menntaðri
og göfugri menn en hrokafullir
höfðingjar, sem börðu J)á, og enn
í dag má sjá í götulífi íslenzkrar
sögu.
Það má merkilegt heita að nor-
rænir víkingar skyldu sigla norður
í liöf til þess að nerna Jrar land.
Hvers vegna sigldu Jreir ekki lield-
ur suður á bóginn til heitari
landa? Þeir þekktu Miðjarðarhaf-
ið og sáust ol't skip Jjeirra sigla Jjar
um slóðir. En hverveldi Rómverja
var ekki árennilegt. Frá Gibraltar-
sundi er ekki ýkja löng sigling til
Portúgal. Sennilega hefðu þeir náð
þar fótfestu, ef Jjeir liefðu reynt
J)að. Um Jjað leyti var landið varla
heilsteypt ríki, en einhver völd
höfðu Arabar jjar eða Márar. Nei,
landnáms var ekki leitað í blíða
veðrið og brennivínið i Portúgal
eða neitt í suðurátt. Það er eins
og frost og harðræði hafi heillað
þá og dregið að sér. Þeir vildu og
Jaurftu að hafa fullt fangið af erfið-
leikum, einhverja mótstöðu til jjess
að glíma við, standa gegn og finna
kraftinn í sjálfum sér. „Ég vildi að
það yrði nú ærlegt regn — og ís-
lenzkt veður á Kaldadal," svo kvað
Hannes Hafstein. Maður finnur
þarna aftur greinilega hina forn-
íslenzku víkingslund. Hannes var
víkingur, sbr. símamálið á hans
dögurn.
Ég ætlaði að skrifa grein um nú-
tíðar írland. En það hefur farið
svo, að ég hef aðeins svarað spurn-
ingunni: Hver er maðurinn —
Kelti. Nútíðar írland verður að fá
aðra grein, því að þessi er víst
orðin of löng fyrir tímaritið. Af
mikilli kurteisi er oft talað um
rúmleysi og tímaleysi, sem er að-
eins mannleg vitleysa, því að rúm
og tími er það eina, sem alltaf er
nóg til af. Hugur manns nær ekki
utan um það. Mann sundlar af að