Eimreiðin - 01.05.1968, Blaðsíða 50

122
EIMREIÐIN
tíma íslendingar hafa sjálfir valið
sér nöfn, sem ern mjög írskuleg,
t. d. Kjarval, Kiljan og Kvaran, og
l'ara þessi nöfn prýðilega í íslenzkti
máli. Manni finnst þau vera ramm-
íslenzk.
Mjög er það sennilegt, að kristni-
takan á Alþingi árið 1000 hafi
gengið svo friðsamlega sem raun
varð á vegna þess að mikill fjöldi
íslendinga af írsku bergi brotnir
voru þá þegar kristnir, Jtótt í fel-
ur væri farið með Jtað. Arið 600
er talið að allir írlendingar hafi
verið kristnir. Og hafa írar alla tíð
síðan haldið fast við sinn kajxtlska
kristindóm. Merkasti trúboði
þeirra og um leið fyrsti rithöfund-
ur á írlandi var dýrlingurinn heil-
agur Patrekur. Hann skrifaði á
latínu. Árið 490 er hann talinn
vera dáinn.
íslendingar hafa alla tíð haft
mikið dálæti á ættfræði. Og enda
margar ættartölur Jjeirra á írsk-
norskum smákonungum. Það er
áreiðanlegt, að mikið írskt blóð
rennur nú í æðum allra ísland-
inga. Þó að Landnáma sé gott og
stórfrægt rit, Jtá sleppir hún úr á
köflum að segja frá hverjir námu
eða byggðu stórar sveitir, einkum
uppsveitir landsins. Hverjum voru
Jtessi lönd gefin eða seld? Sumar
jjessar sveitir hljóta að hafa verið
komnar í byggð um árið 1100. Er
sleppt að segja frá Jtessu vegna
andúðar á írum, sent Jjar bjuggu?
Ég held Jrað hali verið Benedikt
fræðimaður frá Hofteigi, sem
hreyfði þeirri hugmynd í ritgerð,
að Island hafi verið komið í byggð
að einhverju leyti áður en Norð-
menn konni til landisns. Tilgátan
er sennileg. Og eins og áður er
sagt, voru Jjað ekki Norðmenn,
sem fyrstir manna fundu ísland.
Fyrir tíu árum dvaldi ég Jjrjár
vikur í Dublin. Og nú hef ég dval-
ið heilt ár í írlandi og ferðazt mik-
ið um landið, einkum suðurland-
ið. Einnig hef ég ferðazt nokkuð
um Noreg fyrir mörgum árum og
dvaldi þá þrjár vikur í Osló. Og
ég hef gert mér far um að kynnast
fólkinu. Og fyrir mínum augum er
Jjað svo, að íslendingar eru miklu
líkari írum í sjón en Norðmönn-
um. Og mun svo fleirum fara, sem
vilja kynna sér þetta.
Fáfræðin skapar oft heimsku-
lega andúð á mönnum og málefn-
um og þjóða í millum eins og hér
hefur orðið, írsk-íslenzk fáfræði og
andúð, sem á djúpar rætur í sögu
landanna. Verstu Jjröskuldar á vegi
til skilnings og vináttu voru í upp-
hafi hin afar ólíku trúarbrögð og
tungumál. Víkingar hafa efalaust
litið á íra með mikilli fyrirlitn-
ingu. Þeir skildu ekki keltneska
málið, sem írar töluðu, og fyrirlitu
keninngar kristinna ntanna. En
trúarbrögð víkinga hafa Irar kall-
að skurðgoðadýrkun eða verri
nöfnum.
Þetta orð, skurðgoðadýrkun, hef-
ur áreiðanlega oft verið ranglega
hugsað og misnotað. Landnáms-
menn á íslandi voru engir hálfvit-
ar, Jjótt ekki væru þeir kristnir
heldur Ásatrúarmenn. Þeim hefur
aldrei flogið í hug að Jjeir gætu
lokað guðina sjálfa inni í klefum
eða húsum, sem Jjeir kölluðu hof.
Guðirnir voru máttugri en svo, að