Tímarit lögfræðinga - 01.01.1965, Page 14

Þó að konungur hafi falið öðruni veitingavaldið eins
og nú var lýst, er þó víst, að liann veitti stundum sjálfur
sýslur á því tímahili, sem ætla má, að hirðstjórar hafi
yfirleitt hafl þetta veitingavald. Árið 1459 veitti konung-
ur t. d. Hólabiskupi Skagafjarðarsýslu tii 10 ára, sem
lén.J) Nokkrum sinnum veitti konungur lögmönnum
sýslur, sem lén í lögmannskaup. Þannig fékk t. d. Ormur
Sturluson veitingu fyrir Húnavatnssýslu árið 1553 1 2), Egg-
ert Hannesson veitingu fyrir Ániessýslu árið 1554 3) og
aftur veitingu fyrir Barðastrandarsýslu árið 1560 4), Orm-
ur Sturluson veitingu fyrir Barðastrandarsýslu áriðl568 5 6)
og Ari Jónsson lögmaður veitingu fyrir Húnavatnssýslu
árið 1530. G)
1 flestum skipunarbréfum sýslumanna, sem íslenzkt
l'ornbréfasafn hefur að geyma frá 15. og 16. öld, segir, að
sýslumaður haldi umboði eða sýslu konungs til næsta
öxarárþings, ef ekki verði önnur skipun á gerð. 7 8) 1 öðr-
um bréfum segir aðeins, að sýslumaður haldi umboði eða
sýslu konungs til næsta öxarárþings.s) Áður var getið
skipunarbréfs konungs til handa Ölafi hiskupi á Hólum,
en hann fékk veitingu Skagafjarðarsýslu, eða sýsluna að
léni til 10 ára. 9) 1 einu skipunarbréfi segir, að sýslumaður
haldi sýslu i næstu 3 ár og það lengur, sem eigi er önnur
lögleg skipan á gerð,10) öxarárþings ekki getið. 1 nokkr-
um skipunarbréfum er fyrirvarinn um öxarárþing ekki
1) í. F. V, 201 og 551.
2) Jón Sigurðsson: Lögsögumannatal og lögmanna, bls.
209—210.
3) Sama rit, bls. 211—212.
4) Sama rit, bls. 214.
5) Sama rit, bls. 215—216.
6) í. F. IX, 522—523.
7) í. F. VI, 448, 546, VIII, 154, 298, VII, 644, IX, 494, 740,
X, 75.
8) í. F. VIII, 275, 833, X, 450, IX, 708:.
9) í. F. V, 201.
10) í. F. VII, 697.
8
Tímarit lögfrœðinga