Tímarit lögfræðinga - 01.04.2000, Page 44
taki einnig til þessara liða.70 Þegar samningsbundnum tilvikum sleppir er hins
vegar álitamál hvort aukaliðir aðalkröfu falli undir kröfuábyrgð. Hér verður
greint á milli þeirra aukaliða sem aðalskuldari hefur tekið á sig með samningi
og þeirra sem fallið hafa á kröfu vegna þess að hún hefur verið vanefnd.
4.4.2 Samningsbundnir aukaliðir
Sá samningsbundni aukaliður kröfu sem helst reynir á eru samningsvextir en
þeir falla á kröfu venjulega á tímabilinu frá stofnun hennar þar til hún fellur í
gjalddaga. Fræðimenn hafa ekki verið á eitt sáttir um hvort sú regla gildi að
kröfuábyrgð taki til vaxta þótt um það hafi ekki beinlínis verið samið.71 Ekki er
vitað til þess að þetta álitaefni hafi komið til úrlausnar dómstóla hér á landi.
í ljósi þess að vextir af lánum til lengri tíma geta numið töluverðum fjár-
hæðum verður sú niðurstaða talin líklegri að kröfuábyrgð taki ekki til vaxta
nema fyrir því sé viðhlítandi stoð í skuldbindingu ábyrgðarmanns. Þetta á enn
frekar við ef aðalskuldari hefur gengist undir greiðslu hærri vaxta en almennt
gerist og gengur á lánamarkaði. A hinn bóginn verður tæplega talið að mikið
þurfi til að koma svo að ábyrgðarmaður verði einnig talinn hafa gengist í ábyrgð
fyrir vöxtum enda má almennt reikna með að kröfur beri vexti. Þannig getur
stundum verið nærtækara að ábyrgðarmaður verði að takmarka skuldbindingu
sína að þessu leyti. Um það má til dæmis nefna að gera verður ráð fyrir að
ábyrgð taki til vaxta ef ábyrgðarmaður hefur skuldbundið sig með áritun á
skuldarviðurkenningu þar sem fram kemur að krafan ber vexti nema hann hafi
beinlínis tekið fram að gengist sé í ábyrgð fyrir „höfuðstól“ eða „endurgreiðslu
lánsins“ eða „lánsfjárhæðinni“.72
70 í skuldabréfum lánastofnana má oft finna svofellda skilmála: Til tryggingar skilvísri og skað-
lausri greiðslu höfuðstóls, vísitöluálags, vaxta, dráttarvaxta, svo og öllum þeim kostnaði, sem leiða
kann af vanskilum, málssókn eða öðrum réttargerðum, þar með talin réttargjöld, lögmannsþóknun
eða annað, sem skuldara ber að greiða, takast eftirfarandi aðilar á hendur sjálfskuldarábyrgð á láni
þessu in solidum.
71 Bernhard Gomard telur að loforð um ábyrgð á kröfu taki einnig til vaxta sem falla á kröfuna
þar til hún er greidd eða fallin niður af öðrum ástæðum. Sjá Obligationsret, 4. del., bls. 33. Hans
Verner Hojrup telur nærtækara að sá sem ekki vill gangast í ábyrgð fyrir greiðslu vaxta, andstætt
því sem almennt tíðkast, taki það fram í ábyrgðaryfirlýsingu sinni. Geri hann það ekki verði að líta
svo á að ábyrgðin taki til vaxta sem falla á aðalkröfuna. Sjá Kaution, bls. 37. Á sama máli er Hans
Viggo Godsk Pedersen og vísar til UfR 1981. 922. Sjá Kaution, bls. 42-43. H. Krag Jespersen
er á hinn bóginn á öndverðri skoðun. Sjá Kaution, bls. 25. Einnig telur Henry Ussing varhugavert
að ábyrgð verði talin taka til vaxta en gagnstæð regla haft hins vegar ekki verið staðfest. Sjá
Kaution, bls. 48-50. Þá telur Carsten Smith með hliðsjón af réttarframkvæmd að sú frávíkjanlega
regla gildi í Noregi að ábyrgð taki ekki til samningsvaxta. Sjá Garantirett III, bls. 211 og Kausjons-
rett, bls. 74.
72 Hans Viggo Godsk Pedersen: Kaution, bls. 43; Henry Ussing: Kaution, bls. 50-51.
38