Ægir - 01.06.1997, Blaðsíða 34

Vangaveltur um heilsu og
öryggi togarasjómanna
Hér á eftir fara nokkrar hugleiðingar
um starf togarasjómanna og hvort eða
hvernig það getur haft áhrif á heilsu
og öryggi þeirra um borð. Væntanleg-
ar verður hér meira um spurningar en
svör!
Hið fyrsta sem við stöndum frammi
fyrir er að tíðni slit- og álagseinkenna
meðal sjómanna er ekki kunn þar sem
hún hefur ekki verið skipulega könn-
uö. Á hinn bóginn er mikið rætt um
háa tíðni þeirra meðal sjómanna
sjálfra. Auk þess skiptir kostnaður
vegna þessa verulegum upphæðum og
hlýtur at) flokkast undir forgang í hag-
ræöingar- og gæðastjórnunarmálum.
Kostnaðarþátturinn
Ástæður þess að ég fór fyrst í túr með
togara árið 1989 voru þær að kostnaður
vegna fjarvista, mest vegna bakskaða,
nam yfir 8 milljónum króna á ári á
þeim tíma á þessu eina skipi.
Pétur Árnason, starfsmannastjóri
Granda, segir að sjómenn fái staðgeng-
ilslaun í tvo mánuði og tryggingu
greidda í þrjá mánuði. Hann nefndi
einnig dæmi um að slysa- og veikinda-
kostnaður fyrir einn frystitogara hafi
verið á síðasta ári fjórar milljónir króna
og fyrir annan sex milljónir.
Einnig var kostnaður á eins mánað-
ar tímabili, vegna brjóskloss eins
manns kr. 673.688. Annar þekktur
skaði kostaði kr. 452.000. Hér er að-
eins getib um kostnað útgerðarinnar í
peningum. Við það bætast að sjálf-
sögðu öll þau óþægindi, vanlíðan,
kostnaður og fleira sem sjálfir þolend-
ur skaöanna verða að taka á sig.
Mín niðurstaða af þessu er sú að
veruleg ástæða er til að kanna tíðni,
eðli og orsakir þessara skaða, en ekki
bara slysa, því hér er tenging á milli.
Sýni slík könnun í raun og veru fram á
að tíðni þessara meina sé eins há og
um er rætt ætti að vera auðveldara að
vinna ab forvörnum.
Líkamsástand sjómanna
Þaimig vora nðurstöður úr mcelingu á líkamsástandi sjómanna hjá forvamar- og
endurhœfingarstöðinni Mœtti í Reykjavtk. Hœsta hlutfallið var í óviðunandi ástandi,
ncesti hópur sýndi ákveðin viðvömnarmerki og 15% töidust í ásœttanlegu ásigkomulagi.
Magnús H.
Ólafsson
skrifar
í samtali vib Kristján Ragnarsson
nýverið sagði hann á döfinni að fara í
úttektarvinnu ásamt Slysavarnafélagi
íslands. Þar yrðu könnuð slys, aðdrag-
andi og orsök slysa þannig að auð-
veldara væri ab vinna að forvörnum.
Þetta eru afar gleðileg tíðindi og
reyndar löngu tímabær.
Lausn með forvörnum
Fornvörn byggir einkum á tveimur at-
riðum. í fyrsta lagi, sem jafnframt er
abalatriði, að umhverfi og aðbúnaöur
hæfi starfsmönnum. Best er að ganga
tryggilega frá þessu á hönnunarstigi.
Að öðrum kosti verbi leitað að áhættu-
þáttum um borð og þeir lagfærðir sem
fyrst. Þannig verði vinnuaöstaðan lög-
ub að starfsmönnunum.
í öðru lagi skiptir líka máli hvernig
líkamlegt og andlegt ástand sjómann-
anna sjálfra er þegar haldið er frá
landi, ekki síst ef túrarnir eru langir.
Þar bera sjómenn sjálfir nokkra ábyrg-
tð, ef aðstæöur þeirra leyfa.
Uggvænlegt líkamsástand
Ástæða er til að ræða líkamlegt ástand
eða „form" sjómannanna. Leiða má
líkum ab því að sá líkamlegi eiginleiki
sem sjómanninum er dýrmætastur sé
gott ástand hjarta og æðakerfis, eba
ÆGIR