Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1913, Blaðsíða 33

29
Áður en Krabbe lagði af stað til íslands, hafði hann á
ýmsan hált búið sig undir þessar rannsóknir. Hann hafði ár-
um saman kruflð hunda og ketti til þess að sjá, hve oft
bandormar hittust í þessum skepnum í Danmörku, og hverjar
tegundir. Hann hafði ráðfært sig við Leuckart, sem þá var
upprennandi stjarna i bandormafræðinni, og síðar varð fræg-
astur allra náttúrufræðinga í þeirri grein á sinni tíð. Áform
Krabbe var að fá vitneskju um, hve algengur sullabandormur-
inn flœnia echinococcusj væri í hundum á íslandi, og hvort
hann hittist þar í öðrum dýrum, og hve algengir sullir væru i
íslenskum búpeningi. En ekki síst ásetti hann sjer að gera
rannsóknir í þá átt, hvort sullir í mönnum og skepnum stöf-
uðu frá sömu bandormategundinni, eða hvort um tvær tegundir
eða afbrigði væri að ræða. í það mund var ágreiningur um
þetta. Leuckart áleit, að alt væri sama tegundin, en Kúchen-
meister áleit, að til væru tvö afbrigði af þessum bandormi. Ur
öðru kæmi mannasullir (sem liann nefndi echinococcus altrici-
pariensj, en úr hinu kinda- og kýrsullir (sem hann nefndi echino-
coccus scolecipariens). Vissa hafði ekki fengist, einmilt af því að
ekki hafði tekist að ala upp bandorma i hundum úr manna-
sullum.
Krabbe skrifaði um rannsóknir sínar, þegar hann kom
heim.* 1) Hann fann að t. echinococcas var eingöngu í hundum
og 47 sinnum algengari á íslandi en í Danmörku (á íslandi
28°/o — 100 rannsakaðir; í Danmörku 0,6°/o — 500 rannsak-
aðir). Hundagrúinn var afskaplegur, eftir ágiskun 15—20000,
en landsbúar ekki nema 70000, og var það miklu hærri hlut-
fallstala en á nokkrum öðrum stað, sem hann vissi til. I
búpeningi voru sullir þá mjög svo algengir, og getur hann
þess, að menn hali fram að þeim tíma ekki geíið því atriði
mikinn gaum. Þó segir hann, að Jón Finsen hali i læknis-
skýrslu 1858 lekið það fram, að í búfje sjeu sullir mildu al-
gengari en í mönnum, og að það sje fágætt að gamalá eða kú
sje svo slátrað, að hún sje ekki sollin.
1) //. Krabbe: Helminthologiske Undersogelser i Danmark og paa
Island. (Vidensk. Selskabs Skrifter naturvid. mathemat. Afd. 5. R.
VII. 1868.)
Sama ritgerð á frönsku sem sjerstök bók: Reclierches helmintho-
logiques en Danemark et en Islande. Copenhague 1866.
Einnig: Undersogelser angaaende Forekomsten af Indvoldsorme
i Hundens og Kattens Tarmkanal i Danmark og j)aa Island. (Tidskr.
for Veterinærer XII. Khavn 1864.)