Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1913, Page 70
66
Tala sullaveikissjúklinganna er ekki greind hjer fyrri en
1896, og stafar það af því, að ekki verður sjeð, að nein veru-
leg viðleitni hafi komið fram lijá læknum í þá átt að telja
sullasjúklinga, ílestum hverjum, fyrri en þá, er Jónassen fór
itarlega að ámálga það.
Yíirlit þetta sýnir glögt, hvenær brenslan hættir og hvernig
ástungum stórfækkar, eftir að skurðlækningar fara að tíðkast,
þótt þær haldist lengur. Ennfremur er það glögt, hvernig hlut-
fallið batnar ár frá ári milli aðaltölunnar og tölu þeirra, sem
lækningartilraunir eru gerðar við, svo nú eru þær gerðar við
meira en helming allra þeirra, sem vitja lækna.
Hvernig sem á þetta er litið, verður því niðurstaðan sú,
að skurðlækningar við sullum hafa rejrnst hjer stórmikil fram-
för frá þvi, sem áður var, og það er bágt, að þær aðferðir voru
ekki teknar upp fyr. Það var að vísu tæplega von, að Jónassen
gerði það. Hann var ekki alinn upp við Listers meðferð á
sárum. En Schierbeck vandist henni í Kaupmannahöfn, og þess
hefði því mátt vænta, að hann hefði tekið upp lífhimnuskurði
við sullaveiki; en nokkur afsökun var honum það, að menn
höfðu lengi vel eftir að Listers aðferð var tekin upp stórmikinn
beig af öllum aðgerðum innan í lífhimnu, bæði í Kaupmanna-
höfn og víðar.
VIII. Ágiskanir lselsna um tciln snlla-
r
sjíiklinga íí Islandi.
H joiinii veiliinnar.
Fyrsta ágiskun í þessa átt kemur fram hjá Schleisner í
hók hans, og ber hann Jón Thorstensen fyrir henni. Það liefur
sennilega komið fram í samtali við Schleisner, þvi að hvergi
hef jeg getað fundið það á prenti, nje í skrifum Jóns. Hann
hefur þá giskað á við Schleisner, að 7. hver maður á Islandi
sje sullaveikur. Schleisner álítur þetta nærri lagi, og liefur lil
samanburðar talið saman 2600 sjúklinga úr skýrslum íslenskra
lækna, og af þeim var 8. hver talinn hafa lifrarveiki. Hins
vegar leituðu 327 sjúklingar Schleisners meðan hann var á
íslandi, og fyllilega sjöttungur þeirra hafði veikina. Við þessar
ágiskanir er margt að athuga, svo margt, að það er óhætt að
fullyrða, að ekki sje takandi mark á þeim, enda hafa þeir Fin-
sen og Jónassen bent á það. Það er fyrst, að skýrslur læknanna