Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1913, Page 49
45
Með þessum lögum hafa íslendingar sligið feti framar en
annarstaðar hefur verið gert í sullaveikislöndum, að því er jeg
frekast veit.
Það er tilgangur laganna að stemma stigu fyrir sullaveik-
inni, bæði með þvi að fækka hundum á landinu, og með því
að gera þá hunda, sein látnir eru lifa, hætluminni en áður
var. Að því er snertir fj'rra atriðið, má eflaust segja að lögin
hafi náð tilgangi sínum. Þó að skaltur á þörfum hundum væri
ekki settur hærri en 2 kr., mun liundum hafa fækkað að mun.
Það er ekki auðvell að sanna þetta beint með tölum, af því að
engin vissa er fyrir því, live margir hundar voru á landinu
áður en lögin komust á. En það var skoðun allra, sem mintust
á málið, að þeim hefði ekki fækkað frá 1869, þegar hundatilskip-
unin komst á. Og nefndin á alþingi þ. á. komst að þeirri niður-
stöðu að liundar væru ekki fleiri en 24000 á landinu, en þorði
ekki að segja þá færri. Eflir því sem liðkaðist í Húnavatns-
sýslu um það leyli, lætur nærri að einn hundur hafi komið á
hverjar þrjár manneskjur, en auðvilað tiltölulega færri í sjávar-
sveitum. Nú eru hundar taldir fram, og má að visu gera ráð
fyrir að nokkur tíundarsvik eigi sjer stað, en ekki gera læknar
mikið úr þeim grun í skýrslum sínum, og er eflaust hæltast
við því í kaupstöðum, þar sem freistingin er meiri af því skatl-
urinn er svo hár.
Stjórnarráð íslands hefur góðfúslega lálið mjer í tje skýrslu
um hundaskaltinn árin 1893—1911, og er hún prentuð hjer í
viðauka (fylgiskjal II). í vörslum stjórnarráðsins er engin skýrsla
til frá fyrri árum. Fyrstu árin, sem skýrsla þessi nær yfir, er
fækkun hunda töluverð, og sennilega hefir fækkunin verið enn
meiri árin næslu á undan, því að eins og áður var sagt (bls.
43) fullyrðir Krabbe, að árin 1885—87 hafi verið að minsta
kosti 10000 hundar á landinu.
Sje framtalið nærri lagi, er tæplega að vænla mikillar
hundafækkunar í sveitum fram yfir þetta.
Hvort lögin liafi náð tilgangi sinum í liinu atriðinu er
meira efamál. Að vísu hefir heimildin til samþykla verið notuð,
en ýmsir læknar kvarta yfir því í skýrslum sínum, að þeim
sje illa hlýtt, og margt bendir á að ákvæðum laganna um með-
ferð á sullmenguðu slátri sje ekki heldur hlýtt vel. Sagt er, að
víðast hvar á landinu sje höfuðsólt stórum i rjenun, en ekki
að sama skapi aðrir sullir í búfje; en þar sem ekki hafa farið
fram neinar rannsóknir dýralækna í þá átt um langl skeið,
verður ekki sagt neitt með vissu í því efni.