Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1913, Page 76
72
einnig ótvíræðlega á, að sullaviðkoman sje ekki mjög mikil
nú orðið.
Jeg álít, að því megi Ireysta, að nú sjen hjer um bil J
sinnum fœrri sullasjúldingar en þegar þœr skgrslur hófust, sem
verulegt mark er lakandi á. Sje það rjett, sem Jónassen
áleit eftir sinum rannsóknum, að 61. hver maður á landinu
utan Reykjavikur hefði sjmilega sullaveiki, þá œtti nú ekki
meira en í mesta lagi 240. hver maður utan kaupstaða að hafa
hana á þessu stigi, eða hjer um bil 4°joo. Það væru í mesta
lagi 300 sjúklingar á öllu landinu, og þeim fækkar óðum, því
færri bætast við en læknast og deyja.
Þessa rjenun veikinnar má eflaust þakka starfsemi lækn-
anna, og lagaákvæðunum, sem gerð hafa verið eftir þeirra
hvötum. Og fremstur í flokki læknanna í þessu efni var Jónas
Jónassen. Fremur öllum öðrum íslenskra lækna má þakka
lionum það. F*ó hann gerði engar nýjar uppgötvanir að því er
veikina snerti, var sívakandi áhugi hans á þessu máli heilla-
drjúgur. Öðrum fremur prjedikaði hann í tíma og ótíma fyrir
almenningi, og hann glæddi áhuga læknanna með fyrirspurn-
um sínum um sullaveiki og bandormalækningar liunda.
Jeg hef áður vikið að því, að lögin um liundaskatt liafi
orðið þess valdandi að hunduin muni hafa fækkað, og því
færri sem hundarnir eru, þeim mun minni er auðvitað hættan
á að þeir sýki. Að lækningum liunda af bandormum og með-
ferð á sullum sje sumstaðar ábótavant, á því er ekki efi; það
sýnir vitnisburður sumra lækna, og magnaður grunur leikur
á þvi, að sullaveiki sje sumstaðar enn algeng í búpeningi.
Ef svo er, þá er það ljós votlur þess, að hundarnir ná enn
í sulli, og að liundalækningarnar drepa ekki ormana. Ymsir
læknar (sjerstaklega Ólafur Thorlacius og Skúli Árnason) hafa
hvað eftir annað í skýrslum sínuin látið í Ijósi efa um það,
að mikið gagn sje að hundalækningunum, og segjast liafa
orðið þess vísari, að sömu hundarnir hafi ár eftir ár, og alla
æfi, reynst bandormasjúkir. Sje skoðun þessara lækna rjett,
þá er rjenun veikinnar aðallega því að þakka, að almenningur
er varúðarmeiri í sambúð við liundana, en eingöngu að því er
manneskjur snertir. En þetta er ekki nægilegt. Alla þá slund,
sem hundar ná að veikjast af bandormum, eru þeir hætlulegir
mönnum, enda þó varygðar sje gætt, þótt það sje síður en
áður, þegar enginn kunni að vara sig á þeim.
Guðmundur landlæknir Björnsson hefur safnað og bókfært
margs konar fróðleik um heilbrigðismál landsins á eftirlitsferð-